Nefrosclerose, verharding van de wanden van de kleine slagaders en arteriolen (kleine slagaders die het bloed van de slagaders naar de nog kleinere haarvaten transporteren) van de nier. Deze aandoening wordt veroorzaakt door hypertensie (hoge bloeddruk). Hypertensie kan bij iemand 20 tot 30 jaar aanwezig zijn zonder dat er sprake is van aantasting van de nieren; dergelijke personen sterven gewoonlijk aan andere gevolgen van hypertensie, zoals stuwing van het bloed in het hart, verharding van het hartweefsel, of hersenbloeding. Als deze kwalen niet eerst optreden, is er meestal uiteindelijk sprake van nieraandoeningen. Nefrosclerose wordt geclassificeerd als goedaardig of kwaadaardig.
Benigne nefrosclerose is een geleidelijke en langdurige aantasting van de nierslagaders. Eerst wordt de binnenste laag van de wanden van kleinere vaten dikker, en geleidelijk verspreidt deze verdikking zich over de gehele wand, waarbij soms het centrale kanaal van het vat wordt afgesloten. Vet zet zich dan af in het gedegenereerde wandweefsel. De grotere slagaders krijgen een teveel aan elastisch weefsel, waardoor hun kanalen verstopt kunnen raken. In beide gevallen wordt de bloedtoevoer naar de vitale delen van de nier geblokkeerd en treedt weefselafbraak op.
In kwaadaardige nefrosclerose treedt een soortgelijk proces op, maar in een veel sneller tempo. De ziekte kan zich zo snel ontwikkelen dat er weinig tijd is voor het optreden van grove veranderingen in de nieren. Het oppervlak van de nier is echter bijna altijd bedekt met grote rode vlekken op plaatsen waar bloedingen hebben plaatsgevonden. Bij de kwaadaardige ziekte worden de wanden van de arteriole dikker en kunnen door snelle celgroei worden afgesloten. De kernen van deze cellen sterven af en de elastische vezels verdwijnen. Door het verlies van de elastische vezels worden de vaatwanden veel brozer en kunnen zij gemakkelijk uitzetten. Ernstige scheuren en bloedingen komen vaak voor. De arteriolen krijgen vaak spasmen die bloed door de letsels in de vaatwanden kunnen persen; de weefsels zwellen daardoor op. Maligne nefrosclerose gaat gepaard met ernstige hoofdpijn, verwardheid, wazig zien, misselijkheid en braken – allemaal veroorzaakt door een drastische verhoging van de bloeddruk. Tenzij onmiddellijke behandeling de verhoogde bloeddruk kan verlichten, kunnen weefselveranderingen in het hart, culminerend in hartfalen, of in de hersenen, leidend tot toevallen en coma, optreden.
De symptomen van nefrosclerose omvatten verminderd gezichtsvermogen, bloed in de urine, gewichtsverlies, en de accumulatie van ureum en andere stikstofhoudende afvalproducten in het bloed, een toestand die bekend staat als uremia. De behandeling bestaat uit het toedienen van bloeddrukverlagende medicijnen, het verwijderen van infecties en obstructies, en andere maatregelen ter verlichting van chronisch nierfalen.