Frank Gilbreth (1868-1924) is vooral bekend om zijn werk met bouwvakkers op het gebied van de efficiëntie van beweging. Hij ontwikkelde veel van de concepten en toepassingen die nu deel uitmaken van moderne managementtechnieken.
Met zijn vrouw en professionele partner, Lillian, introduceerde Gilbreth de toepassing van de psychologie op industrieel management. Hij ontwikkelde ook ingewikkelde bewegingsstudies die hij aanpaste voor gebruik door gewonde soldaten en lichamelijk gehandicapten, maar ook door arbeiders. Zijn werk stelde vast dat psychologie en onderwijs integrale onderdelen zijn van succesvol management.
Frank Bunker Gilbreth werd geboren in Fairfield, Maine op 7 juli 1868, als zoon van John en Martha Bunker Gilbreth. De familie Gilbreth stamde uit een lange lijn van New Englanders; ze woonden allemaal in dezelfde boerengemeenschap, waar Gilbreths vader een ijzerwarenhandel dreef. Zijn vader stierf toen Gilbreth drie jaar oud was en de passie van zijn moeder voor onderwijs bracht haar ertoe het gezin twee keer te verhuizen op zoek naar de beste scholen; eerst naar Andover, Massachusetts, en daarna naar Boston. Omdat ze niet tevreden was met de lagere school waar Gilbreth op zat, nam ze hem mee naar huis en gaf hem zelf bijles. Uiteindelijk studeerde hij in 1885 af aan de English High School in Boston. Gilbreth slaagde voor de toelatingsexamens voor het Massachusetts Institute of Technology, maar hij besloot niet naar de universiteit te gaan en ging direct in zaken.
Gilbreth begon zijn loopbaan als leerling metselaar. Hij was een oplettende waarnemer en leerde door de bewegingen van ervaren metselaars te observeren dat iedereen beweging op een andere manier gebruikte, de een economischer dan de ander. Het was hier dat Gilbreth zich ging toeleggen op zijn levenslange doel – het vinden van “de beste manier” om een taak onder de knie te krijgen. Gilbreth leerde snel elk vak in de aannemerij. Al snel legde hij stenen, maakte hij kostenramingen, werkte hij in de spoorbouw en hield hij toezicht. Gilbreth ging naar de avondschool om mechanisch tekenen te leren; hij klom op tot voorman en vervolgens tot opzichter zonder de gebruikelijke drie jaar van leerlingschap.
In 1895, op 27-jarige leeftijd, begon Gilbreth zijn eigen aannemersbedrijf. Het metselen werd toen vervangen door het gebruik van beton, en hij patenteerde vele uitvindingen voor de veranderende bouwindustrie. Een van zijn uitvindingen was een betonmolen die de vroege zwaartekrachtmixers en betontransportbanden aanvulde. De slogan van zijn bedrijf was “Speed Work”, en de doelstellingen waren het elimineren van afval, het behouden van capaciteit en het verlagen van de kosten. Toen Gilbreth deze ideeën toepaste op de bouw van het Lowell Laboratorium, haalde hij de krantenkoppen met zijn korte bouwtijd. Zijn projecten omvatten dammen, kanalen, huizen, fabrieksgebouwen, industriële faciliteiten en de hele stad Woodland, Maine; hij bediende klanten in de hele Verenigde Staten en breidde zijn bedrijf uiteindelijk uit naar Engeland.
Focus op Industrieel Management
In 1903 ontmoette Gilbreth in Boston Lillian Moller, een lerares met een sterke professionele gedrevenheid die overeenkwam met de zijne. Met hun huwelijk op 19 oktober 1904 begonnen zij een twintigjarig partnerschap. Lillian Gilbreth was de drijvende kracht achter de carrièreswitch van haar man, van de bouw naar management. Samen werden zij leiders op het nieuwe gebied van wetenschappelijk industrieel management. Ze schreven boeken en artikelen, gaven lezingen en onderricht – terwijl ze twaalf kinderen grootbrachten. Hij en zijn vrouw pasten hun managementtechnieken toe op het runnen van hun grote huishouden; twee van hun kinderen zouden later humoristische verslagen van hun gezinsleven schrijven, Cheaper by the Dozen en Belles on Their Toes.
In 1908 publiceerde Gilbreth Field System, zijn eerste boek. Het boek bevatte de ideeën van de mannen die hij in dienst had: hij had informatie verzameld door zijn arbeiders te vragen precies te noteren wat zij in de loop van de dag deden en wat zij zouden aanbevelen voor verbetering. Het boek, dat was geschreven voor arbeiders, was het eerste in zijn soort en documenteerde de dagelijkse organisatorische en functionele praktijken in de bouw. Het was ook het eerste in een reeks soortgelijke boeken van Gilbreth, waarin hij specifieke informatie gaf over werktaken, zelfs met behulp van fotografische details om de positie van de voeten van een arbeider tijdens bepaalde taken te laten zien.
Naarmate hij zijn werk over de doelmatigheid van beweging integreerde met de concentratie van zijn vrouw op de psychologie van het individu, raakte Gilbreth steeds minder betrokken bij de bouwindustrie. Hij en zijn vrouw begonnen hun inspanningen te bundelen in het streven naar het verband tussen psychologie en management, en samen stelden zij de fundamentele plaats vast van psychologie en onderwijs in effectief management. In 1913 begonnen de Gilbreths de Summer School of Scientific Management, die vier jaar lang werd bijgewoond door academische en industriële professionals uit de hele wereld. De contacten die door de school werden ontwikkeld, bezorgden Gilbreth een internationale reputatie op het gebied van consulting.
Innovatief werk voor lichamelijk gehandicapten
In de eerste maanden van de Eerste Wereldoorlog was Gilbreth in Duitsland, waar hij industriële fabrieken bezocht, lesgaf, tests uitvoerde, nieuwe machines installeerde en laboratoria oprichtte. Toen gewonde soldaten naar Duitsland begonnen terug te keren, werkte Gilbreth aan de verbetering van chirurgische procedures, en hij was de eerste die gebruik maakte van bewegende beelden in de operatiekamer voor de opleiding van chirurgen. Hij werd ook een expert in de revalidatie van gewonde soldaten. Hij bezocht ziekenhuizen in heel Europa, bekeek de bewegingen van de gewonde soldaten en ontwikkelde manieren om hen te leren hun dagelijkse activiteiten te beheersen. Zijn verhandeling over dit onderwerp, “Motion Study for the Handicapped,” werd samen met zijn vrouw geschreven en gepresenteerd op de Tiende Sagamore Sociologische Conferentie in 1917. Het bevatte ideeën zoals een schrijfmachine met alle hoofdletters, waardoor een shift-toets, die met twee handen bediend moet worden, niet meer nodig is. Maar misschien wel het interessantste aspect van Gilbreths werk in deze periode was de studie van de zeventien fundamentele bewegingen die gebruikt worden om fysieke taken uit te voeren, zoals zoeken, vinden, selecteren, vastgrijpen en positioneren. Hij creëerde een visuele grafiek, gebruikt om banen aan te passen aan gewonde soldaten, die elke fundamentele beweging illustreerde, waardoor de visuele ontleding van taken en de vervanging van bewegingen van de ene taak naar de andere mogelijk werd.
De toenemende intensiteit van de Eerste Wereldoorlog vertraagde Gilbreth’s werk in het buitenland, dus concentreerde hij zich op het opbouwen van een adviesbureau dat zich richtte op de bedrijven waarvan hij vond dat ze zijn expertise het meest nodig hadden. Hij mijdde bedrijven die hun werknemers slecht behandelden, in de overtuiging dat een slechte behandeling van de consultant zou volgen. Gilbreth verafschuwde bedrijven die profiteerden van zijn tijdbesparende methoden om de winst te verhogen, alleen om die te onthouden aan hun werknemers, en sloot contracten met bedrijven die beloofden de lonen te verhogen naarmate de omzet steeg, waaronder Eastman Kodak, U.S. Rubber, en Pierce Arrow. Toen de Verenigde Staten in de oorlog belandden, meldde Gilbreth zich aan en kreeg een aanstelling bij het Engineers Officers Reserve Corps. Hij meldde zich bij het War College in Washington om onderwijsfilms te maken voor de training van soldaten, maar een hartkwaal maakte kort daarna een einde aan zijn dienst. De familie Gilbreth kocht een klein huis in Nantucket, Massachusetts, om zijn herstel te vergemakkelijken, maar vanaf dat moment droeg hij te allen tijde hartmedicatie bij zich.
Gilbreth’s adviesbureau bloeide na de oorlog op. In 1920 richtte de American Society of Mechanical Engineers haar Management Division op, iets waar Gilbreth al vele jaren aan had gewerkt. Hij was nu een van de bekendste Amerikaanse ingenieurs in de Verenigde Staten en Europa, die financiële beloningen en vele professionele onderscheidingen ontving. Hij stelde het eerste internationale managementcongres in de geschiedenis voor aan de American Society of Mechanical Engineers, en het werd gehouden in Praag in 1924. Kort daarna, op 14 juni 1924, stierf hij plotseling aan een hartaanval toen hij van zijn huis in Montclair, New Jersey, naar New York City reisde. Hij werd postuum geëerd met de Gantt Gold Medal in 1944 van de American Society of Engineers en de American Management Association. De eer werd gedeeld en in ontvangst genomen door zijn vrouw.
Boeken
Carey, Ernestine G., and Frank B. Gilbreth, Jr., Cheaper by the Dozen, Crowell, 1948, uitgebreide editie, 1963.
Carey, Ernestine G., and Frank B. Gilbreth, Jr., Belles on Their Toes, Crowell, 1950.
Gilbreth, Lillian M., The Quest of the One Best Way: A Sketch of the Life of Frank Bunker Gilbreth, Society of Industrial Engineers, 1926.
Spriegel, W. R. en C. E. Meyers, editors, The Writings of the Gilbreths, Richard D. Irwin, Inc., 1953.
Yost, Edna, Frank and Lillian Gilbreth, Partners for Life, Rutgers University Press, 1949. □