Wat is chronische obstructieve longziekte (COPD)
Chronische obstructieve longziekte of chronische obstructieve longziekte (COPD) is een groep longaandoeningen die het ademhalen bemoeilijken en na verloop van tijd verergeren.
Normaal zijn de luchtwegen en luchtzakken van de longen elastisch of rekbaar. Als je inademt, zuigen de luchtwegen lucht in deze zakjes. Ze vullen zich met lucht, als een kleine ballon. Als je uitademt, lopen de zakjes leeg en stroomt de lucht eruit. Als u COPD heeft, stroomt er minder lucht in en uit uw luchtwegen door een of meer problemen:
- De luchtwegen en luchtzakken in de longen worden minder elastisch
- De wanden tussen veel van de luchtzakken worden vernietigd
- De wanden van de luchtwegen worden dikker en ontstoken
- De luchtwegen produceren meer slijm dan normaal en kunnen verstopt raken
Wat zijn de soorten COPD?
COPD kent twee hoofdtypen:
- Emfyseem: Dit tast de luchtzakjes in de longen aan, evenals de wanden ertussen. Ze raken beschadigd en minder elastisch
- Chronische bronchitis: De bekleding van de luchtwegen raakt voortdurend geïrriteerd en ontstoken, wat leidt tot zwelling en slijm
De meeste mensen met COPD hebben emfyseem en chronische bronchitis, maar de ernst van elk type kan verschillen, afhankelijk van de persoon.
Wat veroorzaakt COPD?
De oorzaak van COPD is meestal langdurige blootstelling aan irriterende stoffen die de longen en luchtwegen beschadigen. In de Verenigde Staten is sigarettenrook de belangrijkste oorzaak. Pijp, sigaar en andere soorten tabaksrook kunnen ook COPD veroorzaken, vooral als ze worden ingeademd.
Blootstelling aan andere inhalatie-irriterende stoffen kan bijdragen tot COPD. Hiertoe behoren meeroken, luchtverontreiniging en dampen of chemische stoffen uit de omgeving of van de werkplek.
Zelden kan een genetische aandoening genaamd alfa-1 antitrypsine-deficiëntie een rol spelen bij het veroorzaken van COPD.
Wie loopt risico op COPD?
Risicofactoren voor COPD zijn onder meer:
- Roken: De belangrijkste risicofactor. Tot 75 procent van de mensen met COPD rookt of rookte vroeger
- Langdurige blootstelling aan andere longirriterende stoffen: waaronder passief meeroken, luchtverontreiniging en chemische dampen en stof in het milieu of op de werkplek
- Leeftijd: de meeste mensen met COPD zijn minstens 40 jaar oud wanneer hun symptomen beginnen
- Genetica: dit omvat alfa-1-antitrypsinedeficiëntie, wat een genetische aandoening is. Ook hebben rokers met COPD meer kans om COPD te krijgen als ze een familiegeschiedenis van COPD hebben
Wat zijn de symptomen van COPD?
Het kan zijn dat u in het begin geen of slechts milde symptomen heeft. Naarmate de ziekte verergert, worden uw symptomen meestal ernstiger. Ze kunnen omvatten:
- Vaak hoesten of hoesten waarbij veel slijm vrijkomt
- Koud gevoel
- Een fluitend of fluitend geluid als u ademhaalt
- Hoofdpijn, vooral als u lichamelijk actief bent
- Een gevoel van benauwdheid op de borst
Sommige mensen met COPD krijgen vaak infecties van de luchtwegen, zoals verkoudheid en griep. In ernstige gevallen kan COPD gewichtsverlies, zwakte in de onderste spieren en zwellingen in de enkels, voeten of benen veroorzaken.
Hoe wordt COPD gediagnosticeerd?
Om een diagnose te stellen, moet uw gezondheidsdeskundige:
- Vraagt naar uw medische voorgeschiedenis en familiegeschiedenis
- Vraagt naar uw klachten
- Mag opdracht geven tot laboratoriumonderzoek, zoals longfunctietesten, een röntgenfoto van de borstkas of een CT-scan, en bloedonderzoek
Uw arts zal de diagnose COPD stellen op basis van uw tekenen en symptomen, uw medische voorgeschiedenis en familiegeschiedenis; en de resultaten van uw onderzoeken.
Wat zijn de behandelingen voor COPD?
Er is geen genezing voor COPD, maar behandeling kan helpen bij de symptomen, de progressie van de ziekte vertragen en u beter in staat stellen actief te blijven. Er bestaan ook behandelingen om complicaties van de ziekte te voorkomen of te behandelen. Behandelingen omvatten:
- Als u roker bent, is stoppen met roken het belangrijkste wat u kunt doen om COPD te behandelen
- Mijd meeroken en plaatsen waar u andere longirriterende stoffen kunt inademen
- Vraag uw zorgverlener om een voedingsplan dat aan uw voedingsbehoeften voldoet. Vraag ook hoeveel lichamelijke activiteit u kunt doen. Lichaamsbeweging kan de spieren versterken die u helpen ademen en uw algehele welzijn verbeteren
- Medicatie, zoals:
- Bronchodilatatoren: deze ontspannen de spieren rond de luchtwegen. Dit helpt de luchtwegen te openen en maakt ademen makkelijker. Bij de meeste bronchodilatoren wordt een inhalator gebruikt. In ernstigere gevallen kan de inhalator ook corticosteroïden bevatten om de ontsteking te verminderen
- Vaccins tegen griep en pneumokokken: Mensen met COPD lopen een verhoogd risico op ernstige problemen door deze ziekten
- Antibiotica als u een bacteriële of virale longinfectie hebt
- Zuurstoftherapie: Dit wordt gebruikt als u ernstige COPD en een laag zuurstofgehalte in het bloed hebt. Zuurstoftherapie kan u helpen beter te ademen. Misschien heeft u steeds extra zuurstof nodig of alleen op bepaalde momenten
- Longrevalidatie: Een programma dat het welzijn van mensen met chronische ademhalingsproblemen helpt verbeteren. Kan omvatten:
- Een oefenprogramma
- Training in omgaan met ziekte
- Voedingsadviezen
- Psychologische adviezen
- Een operatie: meestal gebruikt als laatste redmiddel voor mensen met ernstige symptomen die niet zijn verbeterd met medicatie:
- Voor COPD die voornamelijk verband houdt met emfyseem, zijn er operaties die:
- beschadigd longweefsel verwijderen
- de grote luchtruimten (blaren) verwijderen die zich kunnen vormen wanneer luchtzakken worden vernietigd. Deze blaasjes kunnen de ademhaling belemmeren
- Het ondergaan van een longtransplantatie: Dit kan een optie zijn als u zeer ernstige COPD hebt
Als u COPD hebt, is het belangrijk om te weten wanneer en waar u hulp kunt krijgen voor uw symptomen. U moet spoedeisende hulp inroepen als u ernstige symptomen heeft, zoals moeite met ademhalen of spreken. Raadpleeg uw arts als uw symptomen verergeren of als u tekenen van infectie heeft, zoals koorts.
Kan emfyseem worden voorkomen?
Omdat roken de meeste gevallen van emfyseem veroorzaakt, is de beste manier om het te voorkomen niet te roken. Het is ook belangrijk om longirriterende stoffen zoals passief roken, luchtverontreiniging, chemische dampen en stof te vermijden.
NIH: National Heart, Lung, and Blood Institute
National Cancer Institute
.