Het meest voorkomende stereotype van de zwarte volkstaal is de uitspraak van het woord “ask” als “ax.”
“Ax” heeft al jaren een slechte rap gekregen. Spreek “ask” uit als “ax” en velen zullen meteen denken dat je arm, zwart en ongeschoold bent. De eerste Afro-Amerikaanse schooldirecteur van New York City, Dr. Richard R. Green zette het op zijn lijst van “spraakdemonen”. Hij drong erop aan dat “ax” uit de woordenschat van studenten zou worden verwijderd.
Garrard McClendon, professor aan de Chicago State University is de auteur van “Ax or Ask? The African American Guide to Better English.” Hij zegt dat zijn ouders zich terdege bewust waren van het stigma dat kleeft aan “ax” en hem leerden dat er een tijd en een plaats is om het te gebruiken.
“Als je met je kleine vrienden bent, kun je spreken zoals je wilt, maar als je in een spellingswedstrijd of een sollicitatiegesprek bent, schakel je het snel om,” zegt McClendon. “Ik heb mijn kinderen geleerd dat ook te doen.”
Sketch comedy duo Keegan Michael Key en Jordan Peele, grappen dat omdat ze half blank zijn, ze voortdurend heen en weer schakelen. “Als het vier keer in een zin gebeurt,” zegt Key, “krijg je waarschijnlijk twee ‘ax’s’ en twee ‘asks’.”
“Maar als een agent naar je toekomt, gebruik je zeker veel ‘asks,'” zegt Peele. “Vraag maar raak, agent, vraag maar raak! Alles wat je me wilt vragen, zal ik graag beantwoorden, officier.”
Jesse Sheidlower, de voorzitter van de American Dialect Society, zegt dat ax al duizend jaar wordt gebruikt. “Het is niet nieuw, het is geen vergissing,” zegt hij, “het is een vast kenmerk van het Engels.”
Sheidlower zegt dat je “ax” kunt terugvoeren tot de achtste eeuw. De uitspraak is afgeleid van het Oud-Engelse werkwoord “acsian.” Chaucer gebruikte “ax.” Het staat in de eerste complete Engelse vertaling van de Bijbel (de Coverdale Bijbel): “Bijl en het zal gegeven worden.”
“Dus op dat moment was het geen kenmerk van mensen die niet hoog opgeleid waren of mensen die tot de arbeidersklasse behoorden,” zegt Stanford University linguïst John Rickford. Hij zegt dat het moeilijk is om precies aan te geven waarom ‘ax’ niet meer populair was, maar bleef hangen in het Amerikaanse zuiden en de Caraïben, waar hij oorspronkelijk vandaan komt. “Maar na verloop van tijd werd het een identiteitskenmerk,” zegt hij.
Indianen in Zuid-Afrika gebruiken “bijl”, zwarte Cariben gebruiken “bijl”, Afro-Amerikanen gebruiken “bijl”. Rickford zegt dat het het rijk is dat terugslaat: opgelegde taal nemen en je eigen maken. Hij voegt eraan toe dat het elimineren van woorden als “ax” misschien helpt om het beter te doen in een sollicitatiegesprek, “maar niet noodzakelijkerwijs beter in termen van de mensen met wie je omgaat of niet noodzakelijkerwijs beter in het doen gelden van je eigen identiteit. Je moet niet vergeten dat veel van deze taalvariëteiten bij mensen thuis worden aangeleerd. Het is hoe de moeders van mensen spraken, hun vaders spraken, hun vrienden spraken. Ik denk niet dat een taalkundige je aanbeveelt om je volkstaal weg te doen, want je hebt het nodig – in zekere zin – voor je ziel.”
Taalkundige veelzijdigheid is ideaal, zegt Rickford, het verwisselen van “ax” en “ask” afhankelijk van de setting: code switching. Maar, voegt hij eraan toe, er is technisch niets mis met het zeggen van “ax,” het is gewoon niet langer beschouwd als mainstream Engels.
“Behalve voor taalkundigen, de gemiddelde persoon weet dat niet en het heeft geen invloed op de sociale status van het woord,” zegt Rickford.
We kunnen anticiperen op de discussie die zal plaatsvinden in de commentaren over dit stuk. Dus gaan we verder en delen twee gemeenschappelijke perspectieven over dit taalkundige fenomeen. We laten het aan u over om te bepalen wie het beste argument heeft.
Ten eerste, van YouTube-gebruiker fblairmd66:
En ten tweede, van de Britse acteur en schrijver Stephen Fry: