Ik voel me de laatste weken niet zo lekker. Te veel uren gewerkt, te veel oefeningen gedaan in de sportschool, en een beetje een persoonlijke tegenslag. Dat gebeurt. We ebben en vloeien en we raken opgebrand. Ik voel de mijne opkomen en omdat mijn intuïtie de laatste tijd scherper wordt, probeer ik op die signalen te letten. Als ik burn-out raak, zoek ik rust, zoek ik contact met de natuur, of zoek ik meditatie en bezinning. Ik heb in de loop der jaren verschillende dingen ondernomen om vermoeidheid tegen te gaan en ben altijd op zoek naar die dingen die het burnout tij kunnen keren. Toen vertelde een cliënt me over herstellende yoga. Wat zeg je?
Ik heb Bikram yoga beoefend, vinyasa, en verschillende andere stijlen, maar deze was nieuw voor me. Zoals ik al opmerkte in een artikel dat ik onlangs schreef, ben ik geen yogabeoefenaar. Ik heb de neiging om snel te bewegen en zelfs flow (vinyasa) yoga is niet echt mijn snelheid. Toch is dat precies de aantrekkingskracht van yoga voor mij – het kan helpen een balans te vinden – een soort yin voor mijn yang. Dat gezegd hebbende, kijk ik nog steeds naar yoga om een harde en zware workout te geven. Ik heb me aangetrokken tot de hete en langzame yogastijlen, waarbij ik emmers zweet en mijn hartslag op hol breng. Restorative yoga is dat niet. Integendeel, restorative yoga is bedoeld om de mindfulness, die in alle yogadisciplines aanwezig is, naar een hoger niveau te tillen. Het is stil en langzaam, en het gaat net zoveel (of meer) over de geest als over het lichaam.
Toen ik me klaarmaakte voor mijn restorative les in de yogastudio van onze sportschool, zei mijn collega tegen me: “Je zult het geweldig vinden, het is een soort dutje voor volwassenen.” In mijn uitgeputte toestand, dacht ik, “Eigenlijk, klinkt dat perfect.” Dutje voor volwassenen is een beetje overdreven, maar we begonnen de les wel met shavasana. Nu heb ik elke yogales die ik heb gevolgd afgesloten met shavasana, maar ik ben nog nooit op die manier begonnen. Wat me ook opviel waren alle hulpmiddelen die de leraar me gaf – een deken, een kussen, een oogtas, een riem voor mijn voeten, en blokken. Rekwisieten en shavasana – misschien is het toch dutjestijd voor volwassenen!
In werkelijkheid is restorative yoga gewoon dat – restorative. Het is het centreren van je adem en lichaam – het uitlijnen van het fysieke en mentale door het beoefenen van stilte of zachte beweging voor langere perioden van tijd. De props helpen je om houdingen langer aan te kunnen houden. We hielden bepaalde houdingen minutenlang aan, maar niet op de manier die je in een Bikram-oefening zou doen. Geen paardenhouding of warrior poses waarbij je benen absoluut branden alsof ze gaan ontploffen. Meer het vasthouden van een stretch door die stretch te ondersteunen met een band om de voet. Het voelde therapeutisch aan en het was ook enigszins ontspannend. Dat betekent niet dat het gemakkelijk was.
Als je zoals ik bent, kan het beoefenen van stilte een hele klus zijn. Het is veel gemakkelijker voor mij om vijf mijl te gaan hardlopen dan dertig minuten perfect stil te zitten in een meditatieve oefening. De geest tot rust brengen is zelfs nog uitdagender voor mij. Maar dat is precies de taak en het doel van restorative yoga – om het lichaam en de geest te kalmeren en volledig aanwezig te zijn. Om elke ademhaling in en elke ademhaling uit op te merken, zoals dat ook bij meditatie gebeurt. Na ongeveer drie ademhalingen dwalen mijn gedachten af naar wie weet waar. Het vergt oefening, discipline en inspanning om mijn geest terug te brengen naar het heden en me te concentreren op die ademhaling. Hmm, dat klinkt bekend. Het zijn dezelfde variabelen die nodig zijn om te slagen in elke andere vorm van lichaamsbeweging.
Eerlijk gezegd, als ik langs een herstellende yogales zou lopen en door het raam zou kijken en mensen zou zien liggen op dekens en rekwisieten, zou ik waarschijnlijk mijn hoofd schudden en doorlopen. Maar soms moet je dingen proberen die misschien niet je natuurlijke snelheid zijn, vooral als je vastzit. Het geduld en het doorzettingsvermogen hebben om stilte te proberen en het vol te houden is een andere zaak. Stilte is moeilijk. Persoonlijk zal ik nooit aangezien worden voor een monnik of een yogi. Ik raak echter steeds meer geïntrigeerd in hoe stilte ruimte in ons creëert. Restorative yoga, evenals andere yogadisciplines en vechtsporten, geeft ons de ruimte om helder te zien, onze natuurlijke staat te vinden, en te genezen.
Wat restorative yoga betreft, denk ik bijna dat het meditatieve yoga genoemd zou moeten worden in plaats van restorative. Ik denk niet dat ik ooit een les heb geprobeerd waar mijn lichaam minder werd uitgedaagd en mijn geest meer. Dat is niet helemaal juist, want alleen al het zitten in kleermakerszit kan voor mij fysiek ondraaglijk zijn – mijn zitbotten en knieën smeken al na een paar minuten om een andere houding. Op zulke momenten heb je weinig aan de wilskracht die zo goed van pas komt bij regelmatige lichaamsbeweging. Je moet gewoon met dat ongemak leren leven en een manier vinden om het onder ogen te zien en er doorheen te bewegen.
Aan het eind van de les vroeg de instructeur hoe de oefening voor iedereen was. Ik wist niet goed hoe ik moest antwoorden, dus ik zei maar het obligate “goed.” Een van de vaste deelnemers zei tegen ons, die voor het eerst kwamen: “Kijk eens hoe je vannacht slaapt.” Ik sliep als een baby die twaalf uur achter elkaar kon slapen – gezond, dat wel. Het ding met yoga in het algemeen voor mij is dat in het moment is het moeilijk voor mij om de pay-off te vinden. Ik heb moeite met het langzamere tempo en de stilte, maar later bedankt mijn lichaam me en beloont me met het gevoel van vrede, ontspannen en uitgerust.
Het is waarschijnlijk een vrij goede lakmoesproef om aandacht te besteden aan ons lichaam in de nasleep van hoe we het behandelen. We zijn zo gefocust op ons goed voelen op het moment zelf, dat we ons later ironisch genoeg niet zo optimaal voelen. Slecht eten, sterke drank, en zelfs te veel intens werk of lichaamsbeweging kunnen op het moment zelf goed voelen, maar ons later met een “kater” achterlaten. Omgekeerd, worstelen met een oefening waarbij we uit onze comfortzone komen, levert ons later een beloning op – vrede, sereniteit, rust. In het leven is er een tijd om te duwen en een tijd om te malen, een tijd om te ebben en een tijd om te stromen. Als je lichaam en je geest je vertellen dat een burn-out in het verschiet ligt, zou je herstellende yoga een kans kunnen geven.