Uveal Melanoma – Feline

Published by Rachel (Mathes) Davis, DVM, MS, DACVO August 2016
Publication: Veterinary Information Network (VIN)

Opis choroby
Czerniak błony naczyniowej oka jest najczęstszym pierwotnym guzem wewnątrzgałkowym u kotów, typowo widocznym jako wewnątrzgałkowa pigmentowana masa (lub masy).1,2 Podczas gdy większość czerniaków błony naczyniowej oka jest pigmentowana, możliwe są guzy amelanotyczne. W przeciwieństwie do zazwyczaj łagodnego guza u psów, ten nowotwór ma tendencję do dawania przerzutów u kotów, z odsetkiem przerzutów wynoszącym 60-70% opisywanym w literaturze.3 Można zaobserwować dwie odmiany kliniczne choroby, z jednym typem prezentującym się jako ogniskowa, pigmentowana masa powstająca z tęczówki, ciała rzęskowego lub naczyniówki i drugim typem prezentującym się jako płaskie, pigmentowane, zazwyczaj wieloogniskowe obszary postępującej pigmentacji tęczówki (patrz melanoza tęczówki). Mogą występować pewne różnice pomiędzy odmianami klinicznymi czerniaka błony naczyniowej u kotów, przy czym zmiany płaskie stają się uniesione i guzkowate w późniejszym okresie procesu chorobowego (rysunek). Ponadto, w miarę jak masa rośnie, wypełnia oko i w różny sposób zniekształca lub niszczy struktury wewnątrzgałkowe, rozróżnienie pomiędzy pierwotnie płaską, tęczówkową masą a uniesioną, samotną masą jest klinicznie niewidoczne i nieistotne. Dla celów tej dyskusji, ogniskowe, samotne masy błony naczyniowej lub masy pigmentowe wypełniające i zniekształcające struktury wewnątrzgałkowe będą omawiane tutaj, podczas gdy płaskie, irydalne zmiany pigmentowe, określane również jako melanoza tęczówki, będą omawiane w innym miejscu.

Etiologia
Czerniaki błony naczyniowej powstają jako pierwotne, wewnątrzgałkowe guzy u kotów, zazwyczaj wywodzące się z tęczówki lub ciała rzęskowego.3,4 Zgłaszano przypadki pierwotnego czerniaka wewnątrzgałkowego naczyniówki, ale są one uważane za rzadkie.5 Prawie wszystkie czerniaki kotów są uznawane za złośliwe na podstawie klasyfikacji histopatologicznej, ale nie wszystkie mogą dawać przerzuty. Ponieważ jednak odsetek przerzutów jest wysoki, kluczowe znaczenie ma identyfikacja tych guzów i odpowiednie leczenie (zwykle enukleacja).6 Związek między wirusem mięsaka kotów a czerniakiem błony naczyniowej oka był sugerowany we wczesnych doniesieniach,7 ale późniejsze badania wykazały brak związku między powstawaniem czerniaka błony naczyniowej oka a wirusami mięsaka kotów lub wirusem białaczki kotów.8

Diagnostyka
Oftalmic Examination Findings
Wstępna prezentacja kliniczna czerniaków błony naczyniowej oka u kotów jest bardzo zróżnicowana, w zależności od lokalizacji i tempa wzrostu. Wczesne guzy pojawiają się zazwyczaj jako uniesione, ogniskowe, brązowe lub czarne masy wewnątrztęczówkowe w obrębie ciała tęczówki lub u podstawy tęczówki, szczególnie jeśli powstają w przedniej części z pierwotnego czerniaka ciała rzęskowego. W zależności od tempa wzrostu, masy te mogą być stosunkowo dobrze odgraniczone9 lub, częściej, słabo odgraniczone, nieregularne guzy.4 Brązowe lub czarne masy wewnątrztęczówkowe powinny być różnicowane z torbielami tęczówki na podstawie transiluminacji lub USG oka. Czerniaki naczyniówki mogą pojawiać się jako czarne masy widoczne w badaniu dna oka i wychodzące do ciała szklistego.5

Później guzy mogą pojawiać się jako duże, pigmentowane guzy wewnątrzgałkowe ze zmiennym zaangażowaniem wewnątrzgałkowym. Duże, inwazyjne czerniaki błony naczyniowej mogą powodować dyskinezę, jaskrę wtórną, przednie zapalenie błony naczyniowej, niedowidzenie, wytrzeszcz, podwichnięcie soczewki, ból oka, odwarstwienie siatkówki lub ślepotę.3,10 Te duże, inwazyjne guzy mogą być bardzo agresywne u kotów, z szybką ekspansją miejscową i odległymi przerzutami.10 W zależności od stopnia zaawansowania jaskry i obecności zapalenia błony naczyniowej oka lub niedowidzenia, może nie być klinicznie widoczne, że obecny jest guz wewnątrzgałkowy na podstawie samego badania okulistycznego.

Wyniki badania fizykalnego

Ponieważ czerniaki błony naczyniowej oka kotów są zazwyczaj złośliwe z wysokim odsetkiem przerzutów, zaleca się przeprowadzenie pełnej diagnostyki ogólnoustrojowej u kotów z pigmentowanymi guzami wewnątrzgałkowymi. Guzy te mają tendencję do przerzutów do węzłów chłonnych, płuc i wątroby,3 chociaż każdy narząd trzewny może być dotknięty chorobą i odnotowano przerzuty do układu kostnego.11 Zaleca się przeprowadzenie dokładnego badania fizykalnego z omówieniem z klientem dalszej diagnostyki.

Opis choroby u tego gatunku
Objawy
Czerniak błony naczyniowej oka jest zwykle obserwowany u kotów w średnim lub starszym wieku, ze średnią wieku 96-11 lat.3 Nie stwierdzono predyspozycji rasowych, chociaż większość dotkniętych chorobą kotów w badaniach to koty domowe.

Objawy kliniczne
Wczesne guzy pojawiają się zazwyczaj jako uniesione, ogniskowe, brązowe lub czarne masy wewnątrztęczówkowe w obrębie ciała tęczówki lub u podstawy tęczówki, szczególnie jeśli wyłaniają się z przodu z pierwotnego czerniaka ciała rzęskowego. W zależności od tempa wzrostu, masy te mogą być stosunkowo dobrze odgraniczone7 lub, częściej, słabo odgraniczone, nieregularne guzy.4 Udokumentowano samotną, dobrze odgraniczoną, pigmentowaną masę tęczówki u kota, która była monitorowana i nie dawała przerzutów przez co najmniej rok; jednakże, taka prezentacja jest rzadka u kotów.9 Jeśli monitorowanie ogniskowych mas tęczówki u kotów jest kontynuowane, powinno być wykonywane z ostrożnością i częstą obserwacją. W późniejszym okresie, guzy mogą pojawiać się jako duże, pigmentowane guzy wewnątrzgałkowe ze zmiennym zajęciem wewnątrzgałkowym. Duże, inwazyjne czerniaki błony naczyniowej mogą powodować dyskinezę, jaskrę wtórną, zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej, przeczulicę, podwichnięcie soczewki, ból oka, odwarstwienie siatkówki lub ślepotę.3,10 Te duże, inwazyjne guzy mogą być bardzo agresywne u kotów z szybką ekspansją miejscową i odległymi przerzutami.10 W zależności od stopnia zaawansowania jaskry i obecności zapalenia błony naczyniowej lub niedowidzenia, obecność guza wewnątrzgałkowego może nie być klinicznie widoczna na podstawie samego badania okulistycznego.

Etiologia

• Spontaniczny
• Neoplastyczny

Predylekcja rasowa

• Brak

Płeć Predilection

• None

Age Predilection

• Mean age 11yrs

Diagnostic Procedures
Any larger, Większa, lita, pigmentowana masa wewnątrzgałkowa zniekształcająca tęczówkę, przednio przesuwająca tęczówkę lub przesuwająca inne struktury wewnątrzgałkowe może być uznana za czerniaka błony naczyniowej, chociaż do ostatecznego rozpoznania wymagana jest histopatologia. Czerniaki błony naczyniowej mogą wychodzić przez twardówkę i obejmować okolicę okołogałkową, co utrudnia rozróżnienie między pierwotnym czerniakiem błony naczyniowej a pierwotnym czerniakiem błony naczyniowej.1 USG gałki ocznej i gonioskopia pomogą określić rozległość masy i zajęcie struktur wewnątrzgałkowych. Diagnostyka ta pomoże również w rozróżnieniu pierwotnego czerniaka błony naczyniowej od czerniaka błony naczyniowej.

Obrazy

Leczenie/Postępowanie/Prognoza
Terapia swoista
Ponieważ czerniaki błony naczyniowej oka u kotów są nowotworami złośliwymi o wysokim współczynniku przerzutów, enukleacja z badaniem histopatologicznym jest zalecana jako leczenie z wyboru w przypadkach kotów z dużymi, pigmentowanymi guzami wewnątrzgałkowymi.12,13 Przed wykonaniem enukleacji zalecane jest przeprowadzenie ogólnoustrojowej oceny stanu klinicznego w celu wykluczenia współistniejącej choroby przerzutowej. Hiperpigmentacja tęczówki może być monitorowana i jest omówiona w innym miejscu (patrz melanoza tęczówki). Mniejsze, ogniskowe, uniesione masy tęczówki mogą być leczone za pomocą przezrogówkowej terapii laserem diodowym, chociaż nie wykazano, aby opóźniało to lub zmniejszało przerzuty tych guzów i należy podchodzić do tego z pewną ostrożnością.1,9 Badanie porównujące przeżywalność kotów z czerniakiem błony naczyniowej oka potwierdzonym histologicznie po enukleacji z kotami poddanymi enukleacji z powodu innych patologii oczu wykazało znacząco zmniejszoną przeżywalność kotów dotkniętych czerniakiem błony naczyniowej w porównaniu z kotami kontrolnymi.6 Ponadto, koty z rozległą chorobą wewnątrzgałkową miały znacznie krótszy czas przeżycia,6 co dodatkowo przemawia za wczesną enukleacją w przypadku obecności lub podejrzenia tego nowotworu.

Terapia wspomagająca
Wszystkie kule poddane enukleacji w związku z podejrzeniem czerniaka tęczówki powinny być poddane badaniu histopatologicznemu oka.2,4,14 Ponadto, pacjent powinien być monitorowany w domu przez klienta pod kątem wszelkich innych objawów klinicznych przerzutów odległych. Chociaż klienci mogą być zaniepokojeni stanem oka przeciwległego w perspektywie długoterminowej, nie ma badań opisujących przerzuty lub zajęcie oka przeciwległego w przypadku czerniaka tęczówki u kotów. Tak więc, przy braku innych chorób oczu, rokowanie dla oka kontralateralnego powinno być doskonałe.

Monitorowanie i rokowanie
Pacjenci dotknięci czerniakiem tęczówki potwierdzonym w badaniu histopatologicznym po enukleacji i bez dowodów na przerzuty ogólnoustrojowe w czasie operacji mogą być monitorowani w czasie pod kątem późnych przerzutów. Radiogramy klatki piersiowej sześć miesięcy i dwanaście miesięcy po operacji pomogą monitorować chorobę przerzutową, chociaż ten nowotwór może dawać przerzuty do innych obszarów poza płucami. Ponadto uzasadniona jest rozmowa z klientem na temat możliwości wystąpienia późniejszych przerzutów.

Rozszerzenie śródgałkowe,3 rozległa choroba wewnątrzgałkowa,6 inwazja naczyniówki3 oraz zwiększona intensywność znakowania E-kadheryny i melaniny-A14 zostały powiązane z wyższym wskaźnikiem występowania przerzutów u kotów. Nie zidentyfikowano specyficznych czynników ostatecznie prognozujących wystąpienie przerzutów.15 W przypadku czerniaka błony naczyniowej oka u kotów zaleca się zatem systemową ocenę zaawansowania choroby i wczesną enukleację jako najlepszą metodę zapobiegania powstawaniu przerzutów odległych.

Diagnostyka różnicowa

• Nowotwory wewnątrzgałkowe (inne niż czerniak)
• Cysty tęczówki
• Granuloma (pasożytnicze lub inne)
• Staphyloma
• Melanoza okularowa

1. Stiles J and Townsend WM. Feline Ophthalmology. In Gelatt KN (ed): Veterinary Ophthalmology 4th ed. Pg 1124-6. Blackwell Publishing, Ames IA
2. Smith SH, Goldschmidt MH, McManus PM. A comparative review of melanocytic neoplasms. Vet Pathol. 2002;39:651-78.
3. Patnaik AK, Mooney S. Feline melanoma: a comparative study of ocular, oral, and dermal neoplasms. Veterinary Pathology 1988; 25: 105-112.
4. Grahn BH, Peiffer RL, Cullen CL, et al. Classification of feline intraocular neoplasms based on morphology, histochemical staining, and immunohistochemical labeling. Vet Ophthalmol. 2006;9:359-403.
5. Bourguet A, Piccicuto V, Donzel E, et al. A case of primary choroidal malignant melanoma in a cat. Vet Ophthalmol. 2015;18:345-349.
6. Kalishman JB, Chappell R, Flood LA, et al. A matched observational study of survival in cats with enucleation due to diffuse iris melanoma. Vet Ophthalmol. 1998;1:25-9.
7. Albert DM, Shadduck JA, Craft JL, et al. Feline uveal melanoma model induced with feline sarcoma virus. Invest Ophthalmol Vis Sci. 1981;20:606-24.
8. Cullen CL, Haines DM, Jackson ML, et al. Lack of detection of feline leukemia and feline sarcoma viruses in diffuse iris melanomas of cats by immunohistochemistry and polymerase chain reaction. J Vet Diagn Invest. 2002;14:340-3.
9. Grahn BH, Cullen CL. Nodular iris melanoma of the right eye. Diagnostic Ophthalmology. Can Vet J. 2005;46:459-60.
10. Harris BP, Dubielzig RR. Atypical primary ocular melanoma in cats. Vet Ophthalmol. 1999;2:121-4.
11. Planellas M, Pastor J, Torres M, et al. Unusual presentation of a metastatic uveal melanoma in a cat. Vet Ophthalmol. 2010;13:391-4.
12. Smith SH, Goldschmidt MH, McManus PM. A comparative review of melanocytic neoplams. Veterinary Pathology 2002; 39: 651-678.
13. Day MJ, Lucke VM. Melanocytic neoplasia in the cat. Journal of Small Animal Practice 1995; 36: 207-213.
14. Wiggans KT, Reilly CM, Kass PH, et al. Histologic and immunohistochemical predictors of clinical behavior for feline diffuse iris melanoma. Vet Ophthalmol. 2016;19:44-55.
15. Wang AL, Kern T. Melanocytic ophthalmic neoplasms of the domestic veterinary species: a review. Top Companion Anim Med. 2105;30:148-57.