Przeciwieństwo miłości to nie nienawiść, lecz obojętność

Elie Wiesel? Wilhelm Stekel? Rosalie Gabler? John Le Carré? Rollo May? August Strindberg? William Hale White? Otto M. Spangler? David Cornwell?

Drogi Badacz Cytatów: Miłość i nienawiść to intensywne emocje, które czasem mieszają się ze sobą. Fascynujące jest następujące stwierdzenie:

Przeciwieństwem miłości nie jest nienawiść; jest nim obojętność.

To powiedzenie często przypisuje się aktywiście i laureatowi Nagrody Nobla Elie Wieselowi, ale myślę, że może mieć ono dłuższą historię. Czy mógłbyś zgłębić ten temat?

Quote Śledczy: Elie Wiesel rzeczywiście użył tego wyrażenia w 1986 roku, ale było ono już w obiegu zanim się urodził.

Najwcześniejsze bliskie dopasowanie w języku angielskim zlokalizowane przez QI pojawiło się w „The Beloved Ego: Foundations of the New Study of the Psyche” przez wybitnego austriackiego psychologa Wilhelma Stekla. Tekst został przetłumaczony z niemieckiego na angielski przez Rosalie Gabler i opublikowany w 1921 roku. Podkreślenia dodane do fragmentów przez QI: 1

Nie ma miłości bez nienawiści; i nie ma nienawiści bez miłości. Przeciwieństwem miłości nie jest nienawiść, lecz obojętność; przeciwieństwem uczucia może być tylko brak uczucia. Niechęć, która jest zabarwiona uczuciem, często służy tylko do ukrycia i ochrony przed skłonnością. Miłość i nienawiść muszą iść w parze; a ludzi, których najbardziej kochamy, również nienawidzimy, ponieważ nienawiść jest ugruntowana w naturze miłości.

Niemiecki tytuł powyższej pracy brzmiał „Das Liebe Ich: Grundzüge Einer Neuen Dietätik der Seele”, ale QI nie zbadał jeszcze tej książki.

Cytat w języku niemieckim był obecny w wydaniu z 1921 roku pracy Stekla „Die Geschlechtskälte der Frau: Eine Psychopathologie des Weiblichen Liebeslebens” („Frigidity in Woman: A Psychopathology of Women’s Love Life”): 2

Der Gegensatz von Liebe ist nicht Haß, sondern Gleichgültigkeit; der Gegensatz eines Gefühls kann nur die Gefühllosigkeit sein.

Przeciwieństwem miłości nie jest nienawiść, lecz obojętność; przeciwieństwem uczucia może być tylko brak uczucia

Poniżej znajdują się dodatkowe wybrane cytaty w porządku chronologicznym.

W 1866 roku esej polityczny w gazecie z Woodstock, Vermont połączył miłość, nienawiść i obojętność: 3

Dzień następuje po nocy!
Światło słoneczne następuje po burzy!
Uśmiechy następują po zmarszczkach!
Dobre słowa następują po gorzkich!
Miłość następuje po nienawiści, tak jak nienawiść po obojętności!
Pokój następuje po wojnie!

W 1885 roku brytyjski pisarz William Hale White opublikował pod pseudonimem Mark Rutherford utwór autobiograficzny. Potępił w nim obojętność, choć jego wypowiedź wyraźnie różniła się od analizowanego przysłowia: 4

Większość z nas nie ma prawdziwych miłości i prawdziwej nienawiści. Błogosławiona jest miłość, mniej błogosławiona jest nienawiść, ale potrójnie przeklęta jest ta obojętność, która nie jest ani jednym, ani drugim, ten błotnisty bałagan, który ludzie nazywają przyjaźnią.

W 1891 roku gazeta w York, Pennsylvania opublikowała grupę anonimowych „Niedzielnych refleksji” zawierających to powiedzenie: 5

Miłość zwycięża nienawiść, ale nigdy obojętność.

Podobne tematycznie stwierdzenie pojawiło się w sztuce George’a Bernarda Shawa z 1897 roku „Uczeń diabła”: 6

Najgorszym grzechem wobec naszych bliźnich nie jest nienawidzić ich, ale być wobec nich obojętnym: oto istota nieludzkości.

Wypowiedź Shawa została przeanalizowana w osobnym artykule QI, który jest dostępny tutaj.

Znany dramaturg i powieściopisarz August Strindberg napisał „Le Plaidoyer d’un Fou” („The Confession of a Fool”), który został przetłumaczony na język angielski i opublikowany w 1912 roku. Strindberg przedstawił różne relacje między miłością, nienawiścią i obojętnością: 7

Chciałem żyć wystarczająco długo, aby się zemścić; ale najpierw muszę mieć dowody jej niewierności.

Nienawidziłem jej teraz nienawiścią bardziej śmiertelną niż obojętność, ponieważ jest ona antytezą miłości. Nienawidziłem jej, ponieważ ją kochałem.

W 1921 roku angielski przekład „Ukochanego ego” Wilhelma Stekla zawierał docelowy cytat. Niemiecka wersja pojawiła się wcześniej:

Przeciwieństwem miłości nie jest nienawiść, lecz obojętność; przeciwieństwem uczucia może być tylko brak uczucia.

W 1925 roku felietonistka Edith Johnson wykorzystała powiedzenie w „The Daily Oklahoman” z Oklahoma City, Oklahoma: 8

Nie ma miłości bez nienawiści i nie ma nienawiści bez miłości między mężczyznami i kobietami. Przeciwieństwem miłości nie jest nienawiść, lecz obojętność.

W 1967 roku wielebny Otto M. Spangler przemówił do grupy społecznej w Paducah, Kentucky na temat „Apatia kontra fanatyzm”: 9

Powiedział, że oba te zjawiska są obecnie dostrzegane jak nigdy przedtem. Rosnące uczucie – brak troski ze strony ludzi – popularny zwrot: „Nie chcę się angażować”. Powiedział, że przeciwieństwem miłości nie jest nienawiść, ale obojętność. „W dzisiejszych czasach panuje uczucie apatii, całkowitej obojętności” – powiedział.

W 1968 roku słynny autor thrillerów szpiegowskich John le Carré (David Cornwell) opublikował powieść „A Small Town In Germany”. Wariant wyrażenia z użyciem słowa „apatia” zamiast „obojętność” pojawił się w książce dwukrotnie. Zostało ono wypowiedziane przez postacie fikcyjne: 10

Przeciwieństwem miłości nie jest nienawiść; jest nim apatia.
Przeciwieństwem miłości nie jest nienawiść, lecz apatia.

W 1969 roku wpływowy amerykański psycholog Rollo May opublikował książkę „Love and Will”, w której zawarł następujące stwierdzenia: 11

Apatia jest szczególnie ważna ze względu na jej ścisły związek z miłością i wolą. Nienawiść nie jest przeciwieństwem miłości; apatia jest.

W 1986 roku w magazynie „U.S. News & World Report” ukazał się wywiad z Elie Wieselem. Pamiętny cytat został przedrukowany w gazecie „The Arizona Republic”: 12

Obojętność, dla mnie, jest uosobieniem zła.
Przeciwieństwem miłości nie jest nienawiść, to obojętność.
Przeciwieństwem sztuki nie jest brzydota, to obojętność.
Przeciwieństwem wiary nie jest herezja, to obojętność.
A przeciwieństwem życia nie jest śmierć, to obojętność.
. …
– Z wywiadu, z Elie Wiesel, niedawnym laureatem Pokojowej Nagrody Nobla (U.S. News & World Report, Oct. 27).

W podsumowaniu, Wilhelm Stekel zasługuje na uznanie za wyrażenia w języku niemieckim i angielskim w cytatach z 1921 roku. John Le Carré, Rollo May i Elie Wiesel użyli wersji tego wyrażenia wiele lat później. Cytat Wiesela w 1986 roku był znacznie bardziej rozbudowany.

Uwagi do obrazów: Kolorowe obrazy symbolizujące: nienawiść (zmarszczka), miłość (uśmiech) i obojętność z 95C (Felipe) na .

(Wielkie podziękowania dla Vivian Fiszer, której zapytanie doprowadziło QI do sformułowania tego pytania i przeprowadzenia tej eksploracji.)

Historia aktualizacji: 5 grudnia 2019 roku dodano link do powiązanego tematycznie cytatu George’a Bernarda Shawa.

.