Marcus Porcius Cato (95-46 p.n.e.) był stoickim filozofem i politykiem, który sprzeciwiał się działaniom rzymskiego generała Juliusza Cezara, który wykorzystywał swoje sukcesy na polu bitwy, aby uczynić się dyktatorem Rzymu. W tym fragmencie „Marcus” potępia niedoszłego tyrana za dążenie do politycznej wielkości za pomocą rzezi i rujnowania swojego kraju:

Twój spokojny temperament, Portiusie,

Może patrzeć na winę, bunt, oszustwo i Cezara,

W spokojnym świetle łagodnej filozofii;

Ja jestem torturowany aż do szaleństwa, gdy myślę

o dumnym zwycięzcy: za każdym razem, gdy jest nazwany

Pharsalia wznosi się na mój widok!-Widzę

Obelżywego tyrana, prującego po polu

Zasypanego obywatelami Rzymu i oblanego rzezią,

Kopy jego konia mokre od krwi Patrycjusza!

O, Portiusie! Czy nie ma jakiegoś wybranego przekleństwa,

Jakiegoś ukrytego gromu w magazynach niebios,

Czerwonego od niebywałego gniewu, by rozsadzić człowieka

Który zawdzięcza swą wielkość ruinie swego kraju?

Sztuka Josepha Addisona „Katon: Tragedia” (1710) jest kolejną z naszej serii upamiętniającej znaczące rocznice w 2010 roku. W tym roku mija 300 lat od napisania sztuki i 297 lat od jej pierwszego wystawienia. Sztuka stała się bardzo popularna w amerykańskich koloniach w latach poprzedzających Rewolucję ze względu na jej zdecydowany sprzeciw wobec tyranów takich jak Juliusz Cezar oraz zniszczenie Republiki i w konsekwencji powstanie Imperium (paralela z Wielką Brytanią była oczywista dla XVIII-wiecznych amerykańskich czytelników). Dziesięć lat po napisaniu sztuki John Trenchard i Thomas Gordon zaczęli pisać swoje bardzo popularne i wpływowe artykuły do gazet pod pseudonimem „Cato”, w których potępiali tyranię, imperium, korupcję i zniszczenie wolności w bardzo podobnych słowach do tych używanych przez Addisona (Cato’s Letters, or Essays on Liberty, Civil and Religious, and Other Important Subjects (1720-1723)). Można również wspomnieć, że Szekspir wykorzystał zabójstwo Cezara jako podstawę jednej ze swoich sztuk, a Voltaire umieścił swoją sztukę Brutus (ukończoną w 1730 roku, ale którą zaczął pisać podczas pobytu w Anglii w latach dwudziestych XVII wieku) około 500 lat wcześniej, w której Brutus broni republikańskiej wolności przed królewską tyranią. Sztuka Voltaire’a była bardzo popularna podczas rewolucji francuskiej, dopóki inny skuteczny generał nie doszedł do władzy i nie stworzył kolejnego imperium.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.