„The whinnies shall pricke thee to the bare bane” – „Lyke Wake Dirge”, którą mieszkańcy Yorkshire śpiewali nad swoimi zmarłymi, aby zaznaczyć ponury postęp duszy
Kręty wiecznie zielony krzew o żółtych kwiatach.
Niewiele roślin wywiera taki wpływ na krajobraz jak kwitnący gorse, zarówno poprzez swój kolor, jak i zapach. Ten ostatni jest charakterystycznym zapachem kokosa i wanilii, podobno dość ostrym dla niektórych osób, ale słabym dla innych. Mówi się, że pękanie strąków nasiennych w gorącym słońcu brzmi podobnie do klekotania kamieniołomów, które siadają na gałązkach. Został on uznany za kwiat hrabstwa Belfast.
Siedlisko
Banki, wrzosowiska i klify morskie. Również roślina sygnatura szorstkiej otwartej przestrzeni i commonland.
Najlepszy czas, aby zobaczyć
Folklor mówi, że powinieneś całować swoją ukochaną tylko wtedy, gdy gorysz jest w kwiatach. Dobra wiadomość jest taka, że zarówno gorysz zwyczajny, jak i blisko spokrewniony gorysz zachodni kwitną bez względu na porę roku! W rzeczywistości kilka żółtych kwiatów można zobaczyć nawet w surowych miesiącach zimowych.
Jego szczytowym okresem jest jednak kwiecień i maj, kiedy prawie cała roślina jest pokryta jaskrawożółtymi kwiatami.
Czy wiedziałeś?
Przed rewolucją przemysłową gorysz był ceniony jako paliwo do kominków i pieców, a także pieców piekarniczych. Po zmiażdżeniu kolców (np. w cydrowniach), gorysz stanowił również cenną paszę dla inwentarza, w tym bydła i koni w okresie zimowym.
Proste łodygi gorysza to doskonałe laski, a z kwiatów można zrobić wino goryszowe. Jest to również wygodna kotwica do prania, służy jako szczotka kominowa, a gdy kwitnie, jako źródło koloru dla jajek wielkanocnych. Z gorczycy i wrzosu wyrabia się miotły. Ogrodnicy byli znani z tego, że kładli posiekany gors nad wschodzącym grochem, aby odstraszyć gołębie i myszy.
Aby zapobiec nadmiernej eksploatacji, w przeszłości istniał szeroki wachlarz warunków dotyczących zbiorów, takich jak w Oxfordshire, gdzie ludziom wolno było zebrać tylko tyle, ile mogli unieść na plecach. W Hertfordshire istniały przepisy zabraniające wycinania poza określoną parafią i wykopywania całych krzewów. W niektórych miejscach określono nawet rodzaj i rozmiar narzędzi do cięcia.
Trzy gatunki Gorse, które istnieją w Wielkiej Brytanii to Ulex europaeus, Ulex gallii i Ulex minor:
- Ulex europaeus jest również znany jako Western gorse, Furse i Whin (pierwotnie uważano, że jest to słowo skandynawskie). Inne nazwy dla tego typu Gorse to Fingers-and-thumbs, French-fuzz i Honey-bottle.
- Ulex galii, powszechnie znany jako Dwarf furze, jest również nazywany Bed-furze, Cat-whin i Cornish fuzz. Gatunek ten należy bardziej do zachodniej części kraju i Irlandii i nie toleruje wapna w glebie.
- Ulex minor należy bardziej do hrabstw południowo-wschodnich, Anglii Wschodniej i hrabstw domowych.