Fothergilla

Fothergilla to liściaste, wschodnioamerykańskie rośliny rodzime, które są naprawdę spektakularnymi, czterosezonowymi krzewami. Na początku kwietnia pojawiają się białe, wysokie na 1,5 do 3 cali, butelkowate kwiaty o zachwycającym, miodowym zapachu. Kwiaty utrzymują się zwykle przez 2-3 tygodnie, po czym zostają zastąpione pięknymi, zielonymi do niebiesko-zielonych, przypominającymi kołderkę liśćmi. Liście Fothergilla są bardzo podobne do liści oczaru wirginijskiego, który należy do tej samej rodziny roślin, Hamamelidaceae.

Jesień przynosi najbardziej efektowny pokaz dla Fothergilla, a każdy rok wydaje się być nieco inny. W listopadzie, odporne na mróz liście przybierają złoto-żółte, jaskrawe pomarańcze lub intensywne czerwienie, lub kombinacje wszystkich tych kolorów. Warunki pogodowe mają duży wpływ na jesienne ubarwienie każdego roku, a ilość światła słonecznego, opady deszczu i temperatura odgrywają ważną rolę.

Po opadnięciu jesiennych liści można dostrzec interesujący, zygzakowaty pokrój gałęzi tych wyprostowanych, małych krzewów, który dodaje im zimowego uroku.

Taksonomia

W Stanach Zjednoczonych na wschodzie występują tylko dwa gatunki bodziszka, bodziszek duży (Fothergilla major) i bodziszek karłowaty (F. gardenii). Te dwa gatunki są niemal identyczne, z wyjątkiem wielkości kwiatów i liści oraz ogólnych wymiarów krzewów. Fothergilla major może osiągnąć od 6 do 10 stóp wysokości, podczas gdy fothergilla karłowata może osiągnąć 3 stopy wysokości.

W naturze te dwa gatunki nie rosną w podobnych warunkach. Karłowaty fothergilla naturalnie występuje w dolnej połowie Południowej i Północnej Karoliny, gdzie gleby są piaszczyste, ale w słoneczne sawanny i obszary zwane pocosins, które są zazwyczaj wilgotne dużo roku, kwaśne, a także organicznie bogate. Duża fothergilla występuje w górach i Piedmont w Karolinie Południowej i Północnej, w warunkach bardziej suchych i cięższych gleb kwaśnych oraz w półcieniu.

Kultywaria

Dostępnych jest kilka nazwanych kultywarów, ale zdecydowanie najpiękniejszy jest mieszaniec między dwoma gatunkami o nazwie 'Mt. Airy’ (lub 'Mount Airy’). Ta naturalnie występująca hybryda została odkryta w Mount Airy Arboretum w Cincinnati, Ohio przez Dr. Michael Dirr z University of Georgia. W tym arboretum oba gatunki Fothergilla rosły blisko siebie, co umożliwiło powstanie tej krzyżówki. Badania chromosomalne na NC State University potwierdziły, że 'Mt. Airy’ jest rzeczywiście hybrydą tych dwóch gatunków. 'Mt. Airy’ może dorastać do 6 stóp wysokości, ma intensywny kolor jesienny i większe kwiaty. Zaproponowano, aby mieszańce międzygatunkowe nazwać Fothergilla x intermedia, na przykład F. x intermedia 'Mt. Airy’. Większość powstałych krzyżówek produkuje rośliny hybrydowe o wysokości pomiędzy dużymi i karłowatymi roślinami (około 4 do 6 stóp wysokości).

Użytki w krajobrazie

Fothergilla i jej odmiany najlepiej kwitną w pełnym słońcu i rozwijają najjaśniejszy kolor jesienny. Jednak bez cotygodniowego nawadniania w upalne lata w Południowej Karolinie, fothergilla może działać lepiej w półcieniu, zwłaszcza rano i wczesnym popołudniem słońce, w połączeniu z późnym popołudniem cieniu. Dobrze rozwijają się w miejscach, które mają wilgotne, ale dobrze osuszone gleby.

Fothergilla, zwłaszcza 'Mt. Airy’ i karłowate fothergilla, dobrze sprawdzają się w projektach krajobrazowych dla angielskich ogrodów mieszanych bylin i krzewów, ogrodów granicznych i jako rośliny akcentujące w nasadzeniach fundamentowych. Dobrze znoszą znaczne zacienienie, dlatego są dobrym dodatkiem do nasadzeń leśnych, gdzie dość dobrze konkurują z korzeniami drzew. Rośliny są odporne na jelenie.

Rośliny wysysają się tworząc kolonie, ale dotyczy to w większym stopniu F. gardenii niż F. major, szczególnie tam, gdzie mniejsza Fothergilla rośnie naturalnie w luźniejszych, piaszczystych glebach. Przycinanie, jeśli konieczne, powinno być wykonane natychmiast po kwitnieniu w końcu kwietnia.

Przygotowanie gleby

Poprawianie dużych rabat krajobrazowych materią organiczną jest zawsze lepsze niż zwykłe poprawianie dołka do sadzenia. Poprawki zawierające kompostowaną (rozłożoną) korę sosnową poprawią drenaż gleby, utrzymają naturalną kwasowość gleby, która jest ważna dla tych krzewów, i pomogą powstrzymać choroby przenoszone przez glebę. Można jednak stosować kompost z liści. Wszystkie formy materii organicznej pomagają glebie w utrzymaniu składników odżywczych, które rośliny mogą powoli wykorzystać.

Na ogół należy uzupełnić glebę materią organiczną w ilości od 10 do 20% objętości. Pozwoli to na uzyskanie bardzo dobrej jakości gleby bez gruntownej zmiany jej struktury. W przypadku rabat krajobrazowych należy równomiernie nałożyć warstwę substancji organicznej o głębokości od 1 do 1,5 cala, a następnie dokładnie ją wymieszać, uprawiając glebę na głębokość 6 lub 7 cali. Ponieważ krzewy te wymagają kwaśnej gleby, wybierz miejsce, które nie było w ostatnich latach wapnowane. Jesień to najlepszy czas na sadzenie większości krzewów, ponieważ korzenie będą rosły w miesiącach jesiennych i wiosennych, aby lepiej zakorzenić rośliny, zanim latem zaczną się upały i susze.

Nawożenie

Ponieważ krzewy te wymagają kwaśnej gleby, najlepiej stosować nawozy kwasotwórcze. Przykładami kompletnych nawozów organicznych dla roślin wymagających kwasowości są Espoma Holly-Tone (4-3-4) lub Fertrell Holly Care (4-6-4). Przykładami odpowiednich nawozów o spowolnionym działaniu są Lilly Miller Ultragreen Azalea, Camellia & Rhododendron Food (10-5-4) lub Ferti-lome Azalea, Camellia & Rhododendron Food (9-15-13). Test gleby może pomóc określić najlepszy nawóz, który należy wybrać. Gatunki z rodzaju Fothergilla to zazwyczaj wolno rosnące krzewy. Aby przyspieszyć ich wzrost, należy dwukrotnie nawozić je wiosną, np. 1 kwietnia i ponownie w połowie maja, w głównym okresie wiosennego wzrostu. Należy zastosować ściółkę na rabatach krajobrazowych.

Rozmnażanie

Nasionaothergilla są nieco trudne do wykiełkowania, a ich kiełkowanie może trwać od 9 do 15 miesięcy, w zależności od gatunku. Sadzonki z miękkiego drewna, lub sadzonki z odrostów lub kawałków korzeni, są stosunkowo łatwe do ukorzenienia i produkują nowe rośliny. Sadzonki z miękkiego drewna są zazwyczaj najbardziej obfite i dostępne z tych trzech rodzajów, a najlepszy czas na zbieranie sadzonek to okres od czerwca do połowy sierpnia.

Dla większości krzewów liściastych czerwiec jest najlepszym czasem na zbieranie sadzonek, aby osiągnąć największy sukces.

Sadzonki można ukorzenić w podłożu torfowym i perlitowym w proporcji 1:1 lub użyć drobnoziarnistej ziemi doniczkowej, która jest przeznaczona do kiełkowania nasion i zmieszać ją z równą częścią perlitu. Ukorzenianie sadzonek będzie bardziej udane, jeśli hormon ukorzenienia jest używany, zwłaszcza jeden, taki jak Dip 'N Grow Liquid Rooting Concentrate. Jednakże, jeśli nie jest dostępny, każdy sproszkowany hormon zakorzenienia poprawi sukces.

Po zakorzenieniu, jeśli rośliny są aktywnie rośnie, mogą być przesadzane do większych pojemników. Jeśli nie są one aktywnie rośnie i są przesadzane, mogą one nie przetrwać. W tym ostatnim przypadku nie aktywnie rośnie, pozostawić zakorzenione sadzonki w mniejszych pojemnikach, aby przezimować z niektórych zimnej ochrony. Kiedy nowy wzrost zaczyna się na wiosnę, przesadzić je do większych pojemników. Zaletą pobierania sadzonek w czerwcu, a nie później jest to, że gdy sadzonki są ukorzenione, jest jeszcze ciepła pogoda, aby nastąpił dodatkowy wzrost.

Problemy

Pseudocercospora leaf spot, powodowana przez Pseudocercospora fothergillae, została znaleziona w 2019 roku na karłowatych olchach czarownic posadzonych na kampusie Clemson. Rośliny znajdujące się w pełnym słońcu w gorących lokalizacjach wydają się być pod większym stresem i są praktycznie zdefoliowane do późnego lata. Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia choroby i ograniczyć jej nasilenie, należy stosować nawadnianie kropelkowe. Zarodniki wytwarzane przez plamy na liściach są rozprzestrzeniane przez wiatr, opady deszczu i nawadnianie. W przypadku stosowania nawadniania powierzchniowego należy nawadniać wczesnym rankiem, aby liście szybko wysychały w porannym świetle słonecznym. Jeśli wystąpiła choroba, jesienią należy zgrabić i usunąć opadłe liście, gdyż ograniczy to występowanie choroby następnej wiosny.

Fungicydy ochronne zarejestrowane do stosowania na krzewach mieszkalnych, które zwalczają plamistość liści Pseudocercospora to chlorotalonil, myklobutanil i propikonazol.

Opryskiwanie powtarzać co dwa tygodnie, jeśli wystąpią warunki sprzyjające zwilżeniu liści. Przykłady marek i produktów znajdują się w tabeli 1. Przestrzegać zaleceń etykiety dotyczących stosowania.

Tabela 1. Fungicydy do zwalczania Pseudocercospora leaf spot na Fothergilla.

Składnik aktywny	Przykłady nazw marek i produktów
Chlorotalonil	Bonid Fung-onil Koncentrat Fungicydowy	Bonid Fung-onil UniwersalnyFungicide Concentrate Ferti-lome Broad Spectrum Landscape & Garden Fungicide Concentrate GardenTech Daconil Fungicide Concentrate Hi-Yield Vegetable, Kwiat, Owoce &Fungicyd ozdobny Ortho MAX Garden Disease Control Concentrate Southern Ag Liquid Ornamental &Fungicyd warzywny Tiger Brand Daconil
Myclobutanil	Ferti-lome F-Stop Lawn & Koncentrat grzybobójczy do ogrodu Monterey Fungi-Max Spectracide Immunox Multi-Purpose Fungicide Concentrate
Propiconazole	Banner Maxx Fungicide Bonide Infuse Systemic Disease Control Concentrate Ferti- lome Liquid Systemic Fungicide	Ferti- lomelome Liquid Systemic Fungicide II Concentrate Martin’s Honor Guard PPZ Quali-Pro Propiconazole

.