Badania krwi w celu zdiagnozowania akromegalii
Twój lekarz może podejrzewać, że masz akromegalię z powodu zmian fizycznych – twoje stopy i dłonie mogły urosnąć, oprócz zmian twarzy. Niektórzy lekarze mogą nawet poprosić o obejrzenie Twoich starszych zdjęć, aby mogli porównać rysy twarzy. (Więcej o zmianach fizycznych można przeczytać w artykule na temat objawów akromegalii). Jednak, aby postawić dokładną diagnozę akromegalii, będzie musiał przeprowadzić kilka testów.
Diagnozowanie akromegalii obejmuje 2 kluczowe badania krwi: test sprawdzający poziom insulinopodobnego czynnika wzrostu-1 (IGF-1) oraz doustny test tolerancji glukozy (OGTT).
Lekarze nie mogą po prostu zbadać poziomu hormonu wzrostu (GH) w organizmie, ponieważ jego poziom zmienia się tak bardzo w ciągu jednego dnia – nawet u kogoś bez akromegalii. Oznacza to, że lekarz może losowo testować dla GH i uzyskać normalny poziom w osobie z akromegalią. Jednak z powodu wahań GH, lekarz może również przetestować poziom GH u kogoś bez akromegalii i uzyskać poziom znacznie powyżej normy.
Dlatego lekarze polegają na IGF-1 i testach OGTT, aby pomóc zdiagnozować akromegalię.
Testowanie Insulinopodobnego Czynnika Wzrostu-1 (IGF-1)
Insulinopodobny Czynnik Wzrostu-1 (IGF-1) jest hormonem, który jest ściśle związany z hormonem wzrostu. GH każe organizmowi wytwarzać IGF-1, który z kolei powoduje wzrost tkanek w organizmie. U osoby bez akromegalii, wysoki poziom IGF-1 jest sygnałem dla organizmu, aby zaprzestać produkcji GH. Jednak u osoby z akromegalią organizm nadal produkuje GH, niezależnie od wysokiego poziomu IGF-1.
Poziomy IGF-1 są znacznie bardziej stałe w ciągu dnia niż poziomy GH, dlatego lekarze mierzą poziomy IGF-1 za pomocą badania krwi. Podwyższony poziom IGF-1 może wskazywać na akromegalię.
Oralny test tolerancji glukozy (OGTT)
Poziom hormonu wzrostu i poziom glukozy we krwi są również powiązane. U kogoś bez akromegalii, wyższy poziom glukozy we krwi zwykle powoduje, że organizm przestaje produkować GH. Dlatego lekarz celowo podnosi poziom glukozy we krwi za pomocą OGTT i obserwuje, jak reaguje na to poziom GH.
Aby rozpocząć test, lekarz zmierzy poziom glukozy we krwi i poziom GH. Następnie wypijesz 75 g bardzo słodzonego napoju – napoju glukozowego. W ciągu następnych 2 godzin lekarz będzie badał poziom glukozy i GH jeszcze 4 razy: 30, 60, 90 i 120 minut po wypiciu napoju glukozowego.
Jeśli Twój poziom GH nie spadnie poniżej 1 ng/mL (ng/mL jest standardową miarą używaną do oznaczania poziomu GH) podczas OGTT, masz akromegalię. Twój poziom GH powinien zareagować na tak dużą ilość glukozy spadkiem, więc jeśli tak się nie dzieje, to mówi lekarzowi, że twoje ciało nie słucha własnych sygnałów: Delikatna pętla sprzężenia zwrotnego systemu endokrynologicznego została zakłócona. (Aby dowiedzieć się więcej o pętli sprzężenia zwrotnego układu endokrynologicznego i o tym, jak się on reguluje, możesz przeczytać nasz przegląd układu endokrynologicznego.
Ograniczony test obciążenia glukozą jest również wykorzystywany do diagnozowania cukrzycy.
Testy obrazowania w celu potwierdzenia akromegalii
Ponieważ 95% przypadków akromegalii jest spowodowanych przez guz przysadki mózgowej, lekarz najprawdopodobniej zleci wykonanie rezonansu magnetycznego (MRI) przysadki mózgowej. MRI powinien pokazać lekarzowi dokładnie, gdzie jest guz i jak duży jest.
Jeśli masz MRI zrobić i lekarz nie może zobaczyć guza przysadki, to może być jednym z tych rzadkich przypadków akromegalii spowodowane przez non-pituitary guza. W takim przypadku lekarz może zlecić tomografię komputerową (CT) możliwych miejsc występowania guza (brzuch i klatka piersiowa są częstymi miejscami). Dodatkowo, lekarz może zbadać poziom hormonu uwalniającego hormon wzrostu (GHRH), ponieważ często guzy pozaprzysadkowe powodujące akromegalię wytwarzają GHRH (który następnie powoduje nadprodukcję GH przez przysadkę).
Diagnozowanie akromegalii wymaga połączenia kilku czynników: odnotowania zmian fizycznych, zbadania poziomu niektórych hormonów we krwi oraz potwierdzenia obecności i wielkości guza za pomocą badań obrazowych.
Źródła
Źródła
- American Association of Clinical Endocrinologists Medical Guidelines for Clinical Practice for the Diagnosis and Treatment of Acromegaly. Endocr Pract. 2004;10(3):213-225.
- Strona poświęcona akromegalii. Strona internetowa National Endocrine and Metabolic Disease Information Service. Dostępne pod adresem: http://endocrine.niddk.nih.gov/pubs/acro/acro.htm. Maj 2008. Dostęp 3 listopada 2010.
.