Kilka badań wykazało różnice pomiędzy chronotypami w rytmie okołodobowym różnych zmiennych fizjologicznych. Poszczególne osoby wykazują różnice w preferencjach dotyczących dobowego czasu aktywności; ponadto istnieje związek między chronotypem a czasem trwania snu/ dolegliwościami związanymi ze snem. Niewiele badań dotyczyło jakości snu w dni powszednie i weekendy w odniesieniu do typologii okołodobowej z wykorzystaniem kwestionariuszy samooceny lub aktygrafii. Celem tego badania było wykorzystanie aktygrafii do oceny zależności między trzema chronotypami a rytmem okołodobowym poziomów aktywności oraz ustalenie, czy parametry snu różnią się w zależności od czasu (dni powszednie w porównaniu z weekendem) u osób o typie porannym (M-types), neither-types (N-types) i evening-types (E-types). Kwestionariusz poranności-wieczorności (MEQ) podawano 502 studentom college’u w celu określenia ich chronotypów. Pięćdziesięciu badanych (16 o typie M, 15 o typie N i 19 o typie E) poddano 7-dniowemu okresowi monitorowania za pomocą aktygrafu (Actiwacth® actometers, CNT, Cambridge, UK) w celu oceny parametrów snu i rytmu okołodobowego ich poziomów aktywności. Aby porównać amplitudę i akrofazy pomiędzy trzema chronotypami, użyliśmy jednokierunkowej ANOVA, a następnie testu post-hoc Tukey-Kramera. Do porównania Midline Estimating Statistic of Rhythm (MESOR) pomiędzy trzema chronotypami zastosowano test nieparametryczny Kruskala-Wallisa, a następnie porównania parami, które wykonano przy użyciu procedury Dunna z korektą Bonferroniego dla wielokrotnych porównań. Analizę poszczególnych parametrów snu przeprowadzono przy użyciu procedury mieszanej ANOVA. Wyniki wykazały, że na chronotyp wpływała płeć (χ(2) przy p = 0,011) oraz fotoperiod w momencie urodzenia (χ(2) przy p < 0,05). Chociaż MESOR i amplituda poziomów aktywności nie różniły się pomiędzy trzema chronotypami, to akrofaz porównywane testem ANOVA post-hoc różniły się istotnie (p < 0,001). Test ANOVA post-hoc wykazał obecność istotnej różnicy (p < 0,001) pomiędzy typami M (14:32 h) i E (16:53 h). Stwierdzono również istotną interakcję pomiędzy chronotypem a czterema parametrami snu: Sleep end, Assumed Sleep, Immobility Time i Sleep Efficiency. Efektywność snu wykazywała te same prawidłowości, co Założony Sen i Czas Bezruchu: Efektywność Snu dla typów E była gorsza niż dla typów M i N w dni powszednie (77,9% ± 7,0 w porównaniu z 84,1% ± 4,9 i 84,1% ± 5,2), ale była podobna do tej mierzonej u typów M i N w weekendy. Latencja snu oraz wskaźnik ruchu i fragmentacji nie różniły się między trzema chronotypami i nie zmieniały się w weekend w porównaniu z dniami powszednimi. W pracy podkreślono dwa kluczowe wnioski: po pierwsze, zaobserwowano, że na rytm okołodobowy poziomu aktywności wpływa chronotyp; po drugie, chronotyp miał istotny wpływ na parametry snu: osoby o typie E miały obniżoną jakość i ilość snu w porównaniu z osobami o typie M i N w dni powszednie, podczas gdy osoby o typie E osiągały ten sam poziom co pozostałe chronotypy w weekendy. Wyniki te sugerują, że typy E gromadzą deficyt snu w dni powszednie z powodu zobowiązań społecznych i akademickich i że odzyskują ten deficyt podczas „wolnych dni” w weekendy.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.