Przedstawiono wyniki 5-letniej obserwacji 289 kolejnych pacjentów z chorobą wrzodową leczonych za pomocą antrektomii i gastroduodenostomii, z lub bez wagotomii. Pacjenci z przedoperacyjną zdolnością wydzielania kwasu żołądkowego (PAO) poniżej 40 mmol/h byli leczeni wyłącznie za pomocą antrektomii, natomiast u osób z wyższą PAO dodatkowo wykonywano wagotomię. Antrektomię definiowano na podstawie litmusowego oznaczenia granicy trzonu i antrum oraz weryfikacji histologicznej, w tym liczenia komórek gastryny. Ogólna częstość występowania zweryfikowanych gastroskopowo nawrotów owrzodzeń wynosiła 8,5%. U pacjentów z lokalizacją wrzodu w opuszce żołądka lub w okolicy odźwiernika/przedsionka (juxtapyloric ulcer), leczonych wyłącznie za pomocą antrektomii, odsetek nawrotów wynosił 18% (n = 102), a u pacjentów z chorobą wrzodową żołądka – 4% (n = 47). W sumie 14 pacjentów z nawrotem wrzodu było następnie ponownie operowanych przez wagotomię, nie wykazując dalszych nawrotów. Antrektomię połączoną z wagotomią wykonywano przede wszystkim prawie wyłącznie u chorych z owrzodzeniem sokowirówki, u których odsetek nawrotów wynosił 2% (n = 106). Według pooperacyjnego testu insulinowego chorzy z nawrotem po antrektomii i wagotomii byli niekompletnie wagotomizowani. U pacjentów, którzy pozostali wolni od objawów lub oznak nawrotu choroby, mediana zmniejszenia zdolności wydzielania kwasu żołądkowego wynosiła około 60% po samej antrektomii i 80% po antrektomii i wagotomii. U chorych z wrzodem sokowirówki z nawrotem choroby po samej antrektomii obserwowano niewielką medianę zmniejszenia PAO miesiąc po operacji (26%), a następnie wzrost zbliżony do poziomu przedoperacyjnego (zmniejszenie o 6%). U chorych, u których pooperacyjna redukcja PAO była mniejsza niż 35%, prawdopodobieństwo nawrotu owrzodzenia było wysokie i wynosiło około 70%. Pomimo selekcji chorych ze stosunkowo niskim przedoperacyjnym PAO (poniżej 40 mmol/h) do samej antrektomii, odsetek nawrotów wynosił 18% w grupie chorych z lokalizacją wrzodu w zestawieniu z wrzodem. W tej wyselekcjonowanej grupie pacjentów przedoperacyjne PAO nie było wyższe u pacjentów z nawrotem owrzodzenia niż u pacjentów, którzy po operacji byli bezobjawowi. Wybieranie chorych z wrzodem sokołowym do zabiegu antrektomii z wagotomią lub bez niej na podstawie zdolności wydzielania kwasu żołądkowego wydaje się więc nieuzasadnione. Kiedy wagotomię dodano do antrektomii i gastroduodenostomii, wydawało się, że zwiększa ona ryzyko rozwoju poważnych (Visick 3u i 4) zespołów porektalnych; 12% po antrektomii i wagotomii w porównaniu z 3% po samej antrektomii. Wagotomia okazała się być związana ze zwiększonym ryzykiem refluksowego zapalenia żołądka, grzybicy żołądka i nietolerancji mleka. Ulewanie i biegunka po wagotomii często zbiegały się z nietolerancją mleka. Antrektomia, z lub bez wagotomii, nie wpłynęła znacząco na rejestrowane parametry żywieniowe.(ABSTRACT TRUNCATED AT 400 WORDS)