Przeglądowy artykuł, opublikowany w Seminars in Cancer Biology i napisany przez profesora Carstena Carlberga z Uniwersytetu Wschodniej Finlandii i profesora Alberto Muñoza z Uniwersytetu Autonomicznego w Madrycie, stanowi aktualizację molekularnych podstaw sygnalizacji witaminy D i jej roli w zapobieganiu i terapii raka.
Witamina D jest powszechnie znana ze swojej kluczowej roli w zdrowiu kości, ale autorzy zwracają uwagę, że reguluje ona również układ odpornościowy, a jej działanie przeciwnowotworowe jest pośredniczone głównie przez komórki odpornościowe, takie jak monocyty i limfocyty T. Witamina D wywiera swoje działanie poprzez receptor witaminy D (VDR), który jest czynnikiem transkrypcyjnym zaangażowanym w ekspresję i epigenetyczną regulację wielu genów.
Według przeglądu, badania skupiające się na wpływie witaminy D na różne rodzaje nowotworów dostarczają najsilniejszych dowodów na jej korzyści w raku jelita grubego oraz w nowotworach krwi, takich jak białaczki i chłoniaki. Witamina D jest ważna zarówno dla różnicowania się komórek krwi w procesie hematopoezy, jak i dla dorosłych komórek macierzystych w szybko regenerujących się tkankach, takich jak jelito grube czy skóra. Zbyt niski status witaminy D prowadzi do suboptymalnej funkcji VDR i do zwiększonego ryzyka, że komórki te nie będą się w pełni różnicować i zaczną przekształcać się w niekontrolowanie rosnące komórki nowotworowe.
Nawet w innych typach nowotworów, takich jak rak piersi i prostaty, niski status witaminy D, mierzony jako poziom 25-hydroksywitaminy D we krwi, był związany z większą zachorowalnością na nowotwory i gorszym rokowaniem. Jednak w randomizowanych badaniach kontrolowanych nie wykazano, aby suplementacja witaminy D konsekwentnie zmniejszała umieralność z powodu nowotworów. Według autorów przeglądu, wpływ witaminy D mógłby być wykazany wyraźniej, gdyby uczestnicy byli stratyfikowani zgodnie z ich indywidualną reaktywnością na witaminę D, a wyniki zdrowotne analizowane w odniesieniu do zmian w indywidualnym statusie witaminy D.
Grupa badawcza profesora Carlberga wykazała wcześniej, że osoby różnią się w ich molekularnej odpowiedzi lub wrażliwości na suplementację witaminą D. Na przykład, 25% populacji fińskiej wydaje się być słabo reagować, potrzebując wyższej dawki suplementacji witaminy D, aby osiągnąć pełną korzyść kliniczną. W odniesieniu do ryzyka nowotworów można oczekiwać, że bycie wysokim respondentem będzie miało efekt ochronny.
Według przeglądu, dobry status witaminy D jest korzystny w ogólnej prewencji nowotworów. Mniej jest dowodów na jej przydatność w leczeniu nowotworów.
.