Met de groeiende onzekerheid en maatschappelijke problemen, nemen veel mensen een pauze en pakken een drankje om te ontspannen. Vaak bevatten die drankjes wat velen “sterke drank” noemen. De meesten van ons hebben het echter te druk met genieten van hun drankje om er echt bij stil te staan waar die vreemde nomenclatuur vandaan komt.
Het echte antwoord is heel eenvoudig: niemand weet het zeker. Wat we wel zeker weten is dat de term “sterke drank” vele betekenissen heeft. Het kan verwijzen naar de gezindheid van een persoon, een menselijke ziel, of zelfs de Heilige Geest in bijbelse termen. Een van de meest voorkomende manieren waarop het woord wordt gebruikt is om te verwijzen naar de drank die wordt gebruikt om alcoholische dranken te maken. Hoe komt het dat zo’n diverse term geassocieerd wordt met sterke drank? Laten we eens kijken hoe deze term door de eeuwen heen kan worden teruggevoerd.
Voor een algemene samenvatting van de term verwijzen we naar de Oxford Dictionary, die een “spirit” omschrijft als een “sterk gedistilleerde en bewerkte drank zoals gin, rum of whisky.” De Merriam-Webster editie geeft een meer wetenschappelijke definitie door het te omschrijven als: “de vloeistof met ethanol en water die wordt gedistilleerd uit een alcoholische vloeistof of brij -vaak gebruikt in het meervoud.”
Hoe kwam zo’n woord met zoveel diepe betekenissen er dan toe om iets zo bedwelmends te vertegenwoordigen? Net als veel andere verhalen in de mythos van alcohol, is de bedoeling doordrenkt van ingewikkelde en vaak rivaliserende theorieën en mondelinge geschiedenissen. Hoewel we het ware verhaal over de oorsprong misschien nooit zullen kennen, zijn de vele tegenstrijdige tijdlijnen ongetwijfeld vermakelijk.
Inhoudsopgave
De oorsprong
Hoewel de ware oorsprong van de term “spirit” misschien een beetje een mysterie is, is één ding zeker: de uitdrukking gaat ver terug in de geschiedenis. Velen geloven dat de term helemaal teruggaat tot de 4e eeuw v. Chr. Anderen beweren dat het woord “alcohol” afkomstig is uit het Midden-Oosten. De term bestond uit het voorvoegsel “al,” dat ongetwijfeld Arabisch is, maar er is enige discussie over de vraag of de volledige term “al-Koh’l” of “al-ghawl” was.
Als de term inderdaad afkomstig was van de uitdrukking “al-ghawl,” dan zou de link een zeer eenvoudige manier zijn om de etymologie te verklaren. Dat komt omdat “al-ghawl” “geest” betekent in het Arabisch. Het wordt in de Koran genoemd in vers 37:47, waarin “al-ghawl” wordt gebruikt om een demon te beschrijven die een gevoel van bedwelming teweegbrengt.
Een andere interessantere theorie die uit de oudheid stamt, is de link met eyeliner uit de oudheid. Ja, u hoort het goed: eyeliner. Staat u mij toe dit uit te leggen.
Eyeliner werd in de oudheid vervaardigd met behulp van een zeer fijne, poederachtige substantie die bekend staat als stibniet. Stibniet is een zwart mineraal en vormde het hoofdbestanddeel van de eyeliner die in de oudheid “al-Koh’l” werd genoemd, wat “verven” betekent in het Arabisch. Het product zelf werd gemaakt met behulp van een oude vorm van sublimatie. Het proces was vergelijkbaar met wat wij nu distillatie noemen. Veel mensen denken dat het een meer algemene term werd voor elke gedistilleerde substantie. Later in de geschiedenis werd “Alcohol” vaker gebruikt om ethanol aan te duiden. De “geest” van de stof kwam vrij tijdens het distillatieproces.
Met al deze onzekerheid beweren veel tegenstanders natuurlijk dat de term van beide oorspronkelijke bronnen afkomstig kan zijn. Hun gelijkenis in klank en spelling kan ertoe hebben geleid dat de twee woorden in de loop der jaren zijn getranslitereerd, wat vrij gebruikelijk is bij het traceren van de oorsprong van woorden of uitdrukkingen.
De spirituele bezetenheid van Aristoteles
Beroemde alcoholkenners en auteurs Dale DeGrodd, David Wondrich, en Paul Pacult schreven het beruchte “BarSmarts Advanced” handboek, waarin zij de term “geesten” toeschreven aan niemand minder dan Aristoteles. De gidsen stellen dat Aristoteles de distillatie van sterke drank al in 327 v.Chr. gedetailleerd heeft beschreven; er is echter zeer weinig bewijs dat distillatie van sterke drank een wijdverbreid verschijnsel was in het oude Griekenland.
Volgens deze passage was hij degene die de alcohol “sterke drank” noemde, omdat hij dacht dat wanneer men de alcohol zou drinken, men er een verkwikte “geest” aan zou overhouden.
Hoewel deze bewering al dan niet juist kan zijn, zijn veel deskundigen geneigd het er niet mee eens te zijn. Degenen die de klassieke Griekse taal bestuderen weerleggen dit door te beweren dat als hij naar hen verwees in de betekenis die wij tegenwoordig kennen, hij nauwkeuriger het woord “pneuma” zou hebben gebruikt, dat zich laat vertalen als “geest of adem”. Dus, als men de theorie van de neezeggers moet geloven, waar kan deze term dan anders vandaan zijn gekomen?
Gaan vertellen over de Bijbel
Veronderstel dat u bekend bent met de bijbelse leer van het Nieuwe Testament. In dat geval bent u wellicht ook bekend met een passage uit Handelingen 2:13 waarin de schrijver de Heilige Geest aanduidt als tongen, een duif, water, vuur, en zelfs wind. De passage wordt zo geïnterpreteerd dat de omstanders van de Pinksterdag de effecten die zij van de heilige Geest voelden, vergeleken met het gevoel bedwelmd te zijn door het drinken van te veel goede wijn. Simpel gezegd, de heilige geest wordt lichamelijk vergeleken met bedwelmende geesten zoals alcohol. Laten we hopen dat het zonder de gevreesde kater kwam.
Zelfs voor ongelovigen, is het verband tussen de bedwelmende aard van alcohol en de Heilige Geest een natuurlijke sprong in de logica. Maar, zoals veel bijbelverzen, is het niet duidelijk uiteengezet en kan het openstaan voor de interpretatie van de lezer.
Dus, als het niet uit een religieuze tekst komt, wat heeft de wetenschappelijke gemeenschap dan te zeggen over de oorsprong?
Likeur als de Geest van Drank
Door de geschiedenis heen kan de eerste succesvolle distillatie worden gevonden bij niemand minder dan alchemisten in het Midden-Oosten. Terwijl veel alchemisten beroemd werden door hun zoektocht naar goud, probeerden velen ook om elixers voor medische doeleinden te maken. Om een medicijn krachtiger te maken, mengden zij een vloeistof, distilleerden die, vingen de damp op, en versterkten dan de “geest” van het oorspronkelijke mengsel.
De eerste distillatie met het doel alcohol te maken werd uitgevoerd door een Franciscaner monnik. Hij droeg de naam Roman Llull. Toen zijn dagboeken werden geanalyseerd, bleek dat hij de eerste was die formules opstelde en vastlegde voor het “losmaken” van het alcoholgehalte van een partij druivenwijn.
Likeur eindigt als basisalcohol waarin het water op fysische en natuurlijke wijze is verwijderd tijdens het distillatieproces. Dit heeft ook tot gevolg dat de alcoholconcentratie toeneemt door het verdampingsproces. Wanneer deze processen zijn voltooid, kan de alcohol worden gecondenseerd.
Simpel gezegd, de geest van het oorspronkelijke mengsel wordt versterkt door de zuivering en distillatie van de ingrediënten, zodat ze kunnen worden gedronken. Misschien werd door dit proces gezegd dat wij de “geest” van het mengsel als een eindproduct drinken.
Een geestelijke kijk op sterke drank
Wanneer het er op aan komt, is er geen duidelijk antwoord op de vraag waar de term “sterke drank” eigenlijk vandaan komt. Om een beter inzicht te krijgen in wat de mens in de oudheid bezielde om deze term te bedenken, nemen we drank eens nader onder de loep.
Likeur is er in vele smaken en variëteiten, maar alle likeur begint als een brij van gefermenteerde ingrediënten die vervolgens een distillatieproces ondergaat. Voorafgaand hieraan, is het gistingsproces verantwoordelijk voor het omzetten van suikers in het mengsel in alcohol. De distillatie van het mengsel creëert een hogere concentratie alcohol. Sommige likeuren, zoals Whiskey, rijpen in houten vaten, waardoor de kleur of de smaak van het eindproduct kan toenemen of verbeteren.
Om een drank als likeur te kunnen beschouwen, moet hij worden gedistilleerd om alcohol te produceren. Door het distillatieproces en omdat er geen extra suiker wordt toegevoegd, staat het bekend dat harde alcohol een groot percentage alcohol bevat. Hun ABV categoriseert de meeste alcoholen, en om het bewijs te krijgen; wordt de ABV verdubbeld. Bijvoorbeeld, een alcoholische drank met 40% ABV zou een bewijs van 80 hebben.
Bier en wijn worden niet als sterke drank of “gedistilleerd” beschouwd, omdat zij niet gedistilleerd zijn. Hoewel gedistilleerde dranken een veel hoger alcoholgehalte hebben dan bier of wijn, worden ze vaak gemengd met andere ingrediënten, zodat ze een vergelijkbaar alcoholgehalte hebben. Degenen die de voorkeur geven aan een meer substantiële drank kunnen gewoon meer likeur of minder mengen indien gewenst.
Met dat in gedachten, kan het antwoord op de vraag waar de term vandaan komt zo simpel zijn als een gemengde drank of een cocktail. De alcohol geeft deze mixen leven of “spirit.” Het kan ook de geest van de drinker verhogen, in tegenstelling tot gewone mixers.
Conclusie
Hoewel het niet geheel duidelijk is waar de term “sterke drank” vandaan komt, zijn er velen die een gokje wagen. Eén ding is zeker, de mensheid heeft eeuwenlang een nauwe band gehad met alcohol en “sterke drank”, en het zou eerlijk gezegd elk van deze oorsprongen geweest kunnen zijn. Wat de bron ook is, als je van sterke drank houdt, zal dit onderwerp zeker een levendig debat op gang brengen op je volgende cocktailparty.