Houghton Library, Harvard University
Stuur uw citaataanleidingen en vragen naar “You Can Quote Them,” Yale Alumni Magazine, PO Box 1905, New Haven, CT 06509-1905, of [email protected]. Bekijk volledige afbeelding
De meesten van ons raakten bekend met het etnoniem Afro-Amerikaans in de jaren tachtig, toen Jesse Jackson het populair begon te maken als alternatief voor zwart. (Een etnoniem is een naam waaronder een etnische of raciale groep bekend staat.) Maar de term is veel ouder dan dat: onlangs vond ik een voorbeeld dat teruggaat tot de vroegste dagen van de Amerikaanse republiek.
The Oxford English Dictionary traceerde zijn gedocumenteerde voorkomens van “African American” terug tot 1835. (De verwante term “Afro-Amerikaan,” die een korte populariteit genoot in de jaren 1960, heeft een 1831 citaat in de OED). Maar afgelopen april deed ik een routine-zoektocht naar de uitdrukking in America’s Historical Newspapers, de zeer krachtige database van het bedrijf Readex van vroege Amerikaanse kranten, en werd verrast naar een preek geleid die in 1782 in Philadelphia werd gepubliceerd. De preek, waarvan het enige overgebleven exemplaar zich in de Houghton Library van Harvard bevindt, was getiteld “A Sermon on the Capture of Lord Cornwallis” (Een preek over de gevangenneming van Lord Cornwallis). Op de titelpagina van het pamflet staat: “Door een Afro-Amerikaan.”
De preek geeft weinig aanwijzingen over de identiteit van de prediker, maar ik concludeerde dat hij geschreven was door iemand die zwart was, banden had met Zuid-Carolina en die, zoals hij zelf toegaf, niet “het voordeel van een liberale opleiding” had genoten. Verder had ik geen flauw idee van zijn achtergrond of wat voor persoon hij was.
Dus zocht ik advies van een deskundige. Richard Newman, een wetenschapper van de Afro-Amerikaanse geschiedenis en nu directeur van de Library Company of Philadelphia, zegt dat hij er niet zeker van is dat de auteur een persoon van kleur was, ondanks het opschrift. “De toon en stijl van het pamflet wijken af van enkele belangrijke aspecten van het zwarte schrijven in die tijd,” zegt Newman. “Waar veel Afro-Amerikanen de nadruk legden op het verhaal van Exodus – dat de Bijbelse profetie benadrukte dat onbekeerlijke meesters gestraft zouden worden door een rechtvaardige God – richt dit pamflet zich op het verhaal van Samuel. Het thema van dit oudtestamentische verhaal zou zeker weerklank hebben gevonden bij zowel slaven als vrije zwarten: De machtigen zullen vallen. Desalniettemin richt de Bijbelse exegese die volgt zich meer op het behouden van het geloof in de Heer dan op het slaan van slavenhouders.”
Aan de andere kant gelooft Edward Rugemer, universitair hoofddocent Afro-Amerikaanse studies en geschiedenis aan Yale, dat de schrijver zwart was, en vindt hij het belangrijk dat het pamflet in Philadelphia werd gepubliceerd. “Met de Revolutie, toen een aanzienlijk aantal Upper South slavenhouders hun slaven begonnen te manumiteren, werden bevrijde mensen uit Virginia, Maryland en Delaware aangetrokken tot Philadelphia,” zegt Rugemer.
In de preek richt de schrijver zich tot “mijn eigen huidskleur, gij die mijn broeders zijt, mijn bloedverwanten naar het vlees; gij afstammelingen van Afrika.” Rugemer merkt op dat “van de zwarten die actief deelnamen aan de oorlog, er meer in het Britse leger dienden dan in de patriottische strijdkrachten.” De auteur vraagt retorisch aan die zwarte Tories: “Bent gij niet teleurgesteld? Hebt gij geoogst waar gij voor gewerkt hebt?”
“Ik had de indruk dat het grootste deel van deze zwarte loyalistische groep met de Britten was vertrokken,” zegt Rugemer. “Deze preek suggereert dat velen in feite bleven en de schrijver pleit ervoor dat ze verder gaan en het Amerikaanse experiment omarmen.”
Op dit punt is Newman het met hem eens. “Als het geschreven is door een Afro-Amerikaan,” zegt hij, “kan het pamflet inderdaad strategisch gericht zijn geweest op de integratie van zwarten in de nieuwe sociale en politieke orde. Deze notie sluit mooi aan bij het opschrift van de auteur: ‘een Afro-Amerikaan’. Het idee dat zwarten deel zouden kunnen uitmaken van de Amerikaanse samenleving hing in de jaren 1760 in de lucht.”