–

• Hospitality
• Generosity
• Homogenity
• Warmte
• Modesty
• Pika

De natiestaat Malta bestaat uit drie bewoonde eilanden en enkele onbewoonde eilanden gelegen in het centrum van de Middellandse Zee, met Sicilië in het noorden en Tunesië in het zuiden. Malta heeft ongeveer 1.250 inwoners per vierkante kilometer en is daarmee een van de dichtstbevolkte landen ter wereld. De Maltese cultuur bevat een mengeling van invloeden die naar de eilanden zijn gebracht door de verschillende koloniale machten en indringers die Malta in de loop van vele eeuwen heeft zien komen en gaan. Ook de Rooms-Katholieke Kerk heeft nog steeds een grote invloed op de cultuur, met verschillende tradities rond religieuze feesten.

Ethniciteit, taal en identiteit

Nagenoeg de gehele bevolking van Malta is etnisch Maltees, wat een mengeling is van talrijke moderne en oude etniciteiten. Dit betekent dat Malta, wat etniciteit betreft, relatief homogeen is. Naast de Maltese bevolking zijn er kleine gemeenschappen Britten, Sindhi’s, Palestijnen en Grieken op de eilanden.

‘Maltees’ wordt voor veel Maltezen beschouwd als een etniciteit, maar ook als een nationaliteit en een taal. De Maltese taal (Malti) is de enige Europese taal in de Afro-Aziatische familie, waardoor Malta taalkundig uniek is. Het Maltees wordt universeel begrepen door de burgers en kent minimale verschillen tussen de dialecten. Dit betekent dat taal een belangrijke rol speelt bij het creëren van een verenigd identiteitsgevoel onder de Maltese bevolking. Desalniettemin spreken bijna alle Maltezen Engels en sommigen Italiaans.

Malttezen identificeren zich over het algemeen niet als “Europees”, ondanks het feit dat ze deel uitmaken van de EU. De algemene perceptie is veeleer dat Malta een uniek land is dat als brug fungeert tussen Europa en Noord-Afrika. Bovendien is men van mening dat de eilanden een gemeenschappelijke en unieke geschiedenis, cultuur en taal hebben. Op een secundair niveau en onder elkaar identificeren veel Maltezen zich met hun eiland – bijvoorbeeld “Maltees” voor de mensen van het eiland Malta of “Gozitaans” voor de mensen van het eiland Gozo.

Geografie en levensstijl

De geografie van Malta speelt een belangrijke rol bij de vorming van de cultuur en levensstijl van de bevolking. De Maltese archipel, gelegen in het centrum van de Middellandse Zee, bestaat uit Malta, Gozo, Comino, Cominotto en Filfla. Het grootste deel van de bevolking woont op Malta – het grootste eiland – en de rest woont op Gozo, met uitzondering van enkele boeren op Comino. Degenen die op Gozo wonen, kunnen naar zichzelf verwijzen als Gozitans om zich regionaal te identificeren wanneer ze met andere Maltezen converseren.

Over het algemeen is er sociale en culturele homogeniteit tussen de Maltese dorpen. De structuur van de stedelijke en landelijke gebieden lijkt op elkaar, waarbij de mensen in dorpen wonen die rond een plaatselijke parochiekerk liggen. De lokale gemeenschap en het gezin spelen een belangrijke rol in de sociale structuur van Malta (zie “Sociale interacties” hieronder). Mede door de grootte van de eilanden en dorpen is privacy zeldzaam en kunnen pogingen om anoniem te blijven een uitdaging zijn.

Het levenstempo op Malta is over het algemeen traag en ontspannen, deels dankzij de omgeving aan zee, in kleine steden en met zonnig weer. Het warme klimaat zorgt ervoor dat veel mensen buiten kunnen socializen; velen gaan bijvoorbeeld naar de piazza om te socializen. Sommigen zeggen dat het leven op Malta enigszins geïsoleerd is door de ligging van de eilanden. Dankzij de technologie staan de Maltezen echter in contact met de wereld, vooral met het Europese continent. Aangezien Maltezen zich terdege bewust zijn van de wereld om hen heen, erkennen en accepteren ze over het algemeen verschillen in opvattingen en gedrag, maar tolereren ze niet gemakkelijk degenen met een snelle benadering van het leven.

Culturele invloeden

Malta is al eeuwenlang het kruispunt tussen Europa en Noord-Afrika, een feit dat wordt weerspiegeld in de mensen, de cultuur en de levensstijl van de hedendaagse Maltezen. Arabische culturen (vooral die uit Noord-Afrika) hebben een stempel gedrukt op de Maltese cultuur. Zo zijn in de Maltese keuken, kunstuitingen, religie en taal elementen terug te vinden van Malta’s geschiedenis van Arabische verovering.

Er is ook een culturele en economische band tussen Malta en het Europese continent, met name Zuid-Europa (zoals Italië en Griekenland). Zo is er op Malta al sinds de jaren vijftig toegang tot de Italiaanse televisie. Malta’s band met Europa werd verstevigd toen het in 2004 toetrad tot de EU en de euro als munteenheid invoerde.

In de moderne geschiedenis van Malta waren er veelvuldige interacties met Groot-Brittannië. Malta was ooit een kolonie van Groot-Brittannië (1814) en bleef deel uitmaken van het Gemenebest totdat het in 1964 een onafhankelijke staat werd. Er zijn nog steeds overblijfselen van de Britse aanwezigheid, zoals de overheersing van de Engelse taal.

Sociale interacties

Malta is een hiërarchische samenleving en stratificatie komt vooral tot stand door opleiding en economische status. Dit speelt een grote rol in de sociale interacties, want wat als “correct” gedrag wordt beschouwd, hangt af van iemands status, de mate van bekendheid, leeftijd en sociale connecties. Er wordt verwacht dat men zich bescheiden opstelt en niet opschept over zijn rijkdom, zich niet boven anderen verheft of zich provocerend kleedt. Bovendien is het behoud van de eigen reputatie en waardigheid van groot belang om ervoor te zorgen dat men als individu wordt gerespecteerd en om de eer van de familie te beschermen. Elk niveau van interactie wordt immers bepaald door de familiestructuur in Malta. Dit is deels te wijten aan de bevolkingsdichtheid, waardoor familiereputaties van generatie op generatie bekend zijn. De familie waaruit men afkomstig is, is dan ook een belangrijke bepalende factor voor de vorming van iemands publieke en privé-identiteit.

De jongere generatie neigt naar een meer individualistische houding, terwijl de oudere generaties over het algemeen een collectivistische houding aanhouden. Hoewel de jongere generatie van Malta trots is op de geschiedenis van hun land, proberen velen zich te distantiëren van wat zij beschouwen als de ’traditionele’ Maltese manier van leven. Voor hen is de Maltese cultuur vaak onveranderlijk of statisch. Jongeren geven er de voorkeur aan zich aan te sluiten bij de cultuur en opvattingen uit West-Europa, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten waartoe ze via de sociale media toegang hebben.

De Maltezen kunnen soms gereserveerd overkomen. Ze zijn echter heel hartelijk en vaak zeer gastvrij en vrijgevig tegenover familie en vrienden. Met hun naasten communiceren Maltezen expressief, bijvoorbeeld door middel van gepassioneerde debatten en discussies. Over het algemeen is geen enkel onderwerp taboe en staan Maltezen open voor het bespreken van hun gedachten en meningen over welke kwestie dan ook.

‘Pika’

Het begrip ‘pika’ vertaalt zich grofweg als de wens om het beter te doen dan de buurman of rivaal en het gevoel van trots dat men krijgt na het ‘verslaan’ van de rivaal. Steden en dorpen kunnen door pika op verschillende niveaus met elkaar concurreren. Twee naburige dorpen kunnen bijvoorbeeld met elkaar wedijveren om een grotere kerk te bouwen dan hun buurman. Pika is vooral opmerkelijk tijdens het festa-seizoen. Steden wedijveren dan om wie het grootste vuurwerk kan afsteken. Voor het grootste deel is pika uit goed humeur en met goede bedoelingen. Steden die “rivalen” lijken te zijn, zijn vaak nauwe bondgenoten, vooral in tijden van nood.