Samenvatting
De Advocaat, de verteller van het verhaal, is al een keer eerder verrast door Bartleby’s weigering om een document te onderzoeken, zoals alle scriveners (wet-kopieerders) verplicht zijn te doen. Bartleby zei dat hij dat “liever niet had,” en de Advocaat was zo verbaasd dat hij niet met hem in discussie was gegaan.
Een paar dagen na dit incident is er een groot document (dat al door Bartleby was gekopieerd) dat moet worden onderzocht. De Advocaat roept al zijn werknemers -Turkey, Nippers, en Ginger Nut- om aan het onderzoek te werken. Maar als hij ook Bartleby roept om te helpen, antwoordt de schrijver opnieuw dat hij “dat liever niet doet.” De advocaat zet hem onder druk en wil weten waarom hij weigert, maar Bartleby kan alleen maar antwoorden dat hij “dat liever niet wil”. De advocaat vertelt ons dat iets in Bartleby’s aard “hem ontwapend heeft,” en Bartleby’s standvastige weigering om te doen wat er van hem gevraagd werd, brengt de advocaat in verwarring. Even vraagt de advocaat zich af of hij het is die fout zit, en hij vraagt zijn andere kopiisten wie er gelijk had. Alle drie zijn ze het erover eens dat Bartleby onredelijk is, zo niet ronduit brutaal. De advocaat probeert Bartleby nog een laatste keer zover te krijgen dat hij het document onderzoekt, maar de zaken jagen hem op en hij en zijn werkers onderzoeken het document zonder Bartleby, hoewel de andere kopiisten mompelen dat ze nooit meer andermans document zullen onderzoeken zonder daarvoor betaald te worden.
De advocaat is nu gefascineerd geraakt door Bartleby, en houdt hem nauwlettend in de gaten. Hij ziet Bartleby nooit het kantoor in of uit gaan; hij lijkt er altijd te zijn. Hij gaat nooit weg voor lunch of thee, maar laat Ginger Nut hem de hele dag snacks bezorgen. Hoewel de advocaat toegeeft dat “niets een serieus persoon zo irriteert als een passieve weerstand,” krijgt hij uiteindelijk medelijden met Bartleby, in de overtuiging dat hij “geen kwaad in de zin heeft” en dat zijn “excentriciteiten onvrijwillig zijn.” De advocaat besluit om “goedkoop een heerlijke zelf-goedkeuring” te kopen door te besluiten om Bartleby in dienst te houden als een soort liefdadigheidsinstelling. Als Bartleby bij iemand anders in dienst zou komen, is de Advocaat er zeker van dat hij slecht behandeld zou worden.
Bartleby geeft er weer de voorkeur aan zijn papieren niet te onderzoeken, en Turkey wordt er woedend over, en dreigt zijn onwillige collega-krabbelaar in elkaar te slaan. De advocaat probeert een andere tactiek en vraagt Bartleby om voor hem naar het postkantoor te gaan, maar weer: “Dat doe ik liever niet.” Het resultaat is dat Bartleby nog enige tijd op kantoor doorgaat met niets anders te doen dan kopiëren, terwijl de advocaat Nippers en Turkey betaalt om zijn werk te onderzoeken.
Analyse
Voordat we enkele thema’s van “Bartleby the Scrivener” bespreken, is het belangrijk te wijzen op Melville’s stijl. Melville had een unieke gave voor beschrijving en contemplatie in zijn schrijven, en zijn korte verhalen (en veel van zijn romans) ontvouwen zich zeer langzaam en bedachtzaam. Deze stijl was niet uniek voor Melville; zijn goede vriend Nathaniel Hawthorne, auteur van The Scarlet Letter, had een vergelijkbare schrijfstijl. Melville’s verteller, de Advocaat, ontvouwt de gebeurtenissen van het verhaal langzaam en neemt de tijd om kleine details te geven die de scène beter bepalen of een personage beter doen uitkomen. Zo vertelt de advocaat in het begin van het verhaal dat hij zijn scribent Turkey ooit een jas gaf, en dat Turkey die jas heel beschermend vond, en zelfs een beetje egoïstisch over het hebben ervan.
Maar nog belangrijker dan dit niveau van detail is Melville’s pacing. Net als films en muziek, kunnen verhalen worden gepaced, en Melville is een zeer methodische schrijver. Zijn verhalen hebben over het algemeen een zeer traag tempo, hoewel ze vaak een of twee scènes met intense actie bevatten (bijvoorbeeld de ontsnapping van Don Benito in “Benito Cereno,” of de laatste paar hoofdstukken van Moby Dick). Gewoonlijk dienen deze intense scènes als een climax of een openbaring van alles wat er aan vooraf is gegaan. In “Bartleby” vindt deze actie plaats in de snelle gevangenneming, neergang en dood van Bartleby, alles in een tijdsbestek van ongeveer drie bladzijden (de exacte climax is waarschijnlijk wanneer de Advocaat, nadat hij Bartleby op de trapleuning heeft geconfronteerd, voor de laatste keer wordt geweigerd, en Bartleby achterlaat om naar de gevangenis te worden gebracht). Hoewel Bartleby’s gevangenschap en dood een onvermijdelijke conclusie lijken van dit trieste verhaal, lijkt het door de snelheid waarmee het allemaal gebeurt een bijkomstigheid, alsof het niet zo belangrijk is. Door zijn climax en dalende actie zo snel te laten verlopen, dwingt Melville de lezer om meer rekening te houden met alles wat eraan voorafgaat.