Margulis, Lynn Alexander (1938-), Amerikaans biologe, heeft bijgedragen tot de vooruitgang van de studie van het ontstaan van cellen. Zij ontwikkelde de symbiotische theorie, die stelt dat bacteriën een belangrijke rol hebben gespeeld bij de ontwikkeling van levende cellen. Deze theorie is bekend geworden als de seriële endosymbiose theorie, of SET.
Margulis werd geboren op 5 maart 1938, in Chicago. Zij was de oudste van vier dochters van Morris Alexander, een advocaat en zakenman, en Leone Wise Alexander, een reisagent. Op 15-jarige leeftijd voltooide Lynn haar tweede jaar aan de Hyde Park High School, en schreef zich in voor een speciaal programma voor vervroegde toelating aan de nabijgelegen University of Chicago (UC). Daar genoot Lynn van uitstekende wetenschapslessen, waaronder het lezen van originele werken van beroemde wetenschappers.
Advertentie
Op de universiteit van Chicago ontmoette Lynn Carl Edward Sagan, toen een afgestudeerde student natuurkunde, die later een beroemd astronoom en auteur zou worden. Margulis studeerde in 1957 af met een graad in de vrije kunsten, en zij en Sagan trouwden diezelfde maand juni. Zij verhuisden naar Madison, Wisconsin, waar zij in 1960 aan de Universiteit van Wisconsin haar doctoraal in de zoölogie en genetica behaalde.
Zij en Sagan verhuisden vervolgens naar Californië, waar Margulis in 1965 aan de Universiteit van Californië in Berkeley een doctoraal behaalde. Tegen die tijd was haar huwelijk met Sagan geëindigd en verhuisde ze met haar twee zoons naar Massachusetts.
Margftlis doceerde 22 jaar lang, van 1966 tot 1988, aan de Boston University. Haar tweede huwelijk, met Thomas N. Margulis, een kristallograaf, duurde van 1967 tot 1980. Het echtpaar had een zoon en een dochter. Vanaf 1988 doceerde Margulis aan de afdeling plantkunde van de Universiteit van Massachusetts in Amherst.
In haar doctoraalopleiding raakte Margulis geïntrigeerd door voortplanting waarbij genetisch materiaal betrokken was dat zich niet in de celkern bevond, maar in het cytoplasma, dat is al het materiaal binnen het membraan van een cel, met uitzondering van de kern. In het begin van de jaren zestig presenteerden Margulis en andere onderzoekers bewijs voor genen in chloroplasten, gespecialiseerde structuren binnen de cellen van planten.
Margulis richtte zich op symbiose, de wetenschappelijke term voor twee verschillende soorten organismen die nauw met elkaar samenleven op een manier die ten minste één van de soorten ten goede komt. Voorbeelden van symbiose zijn een kleine vissoort die parasieten van veel grotere vissen opruimt, of een schimmel die op de huid van een mens groeit. Margulis theoretiseerde dat eukaryote cellen (cellen met kernen) zijn geëvolueerd uit een symbiose van bacteriën zonder kernen die voorheen onafhankelijk van elkaar leefden. In deze theorie evolueerden zowel chloroplasten als andere structuren die in cellen worden aangetroffen, mitochondriën genaamd, uit eens vrij levende bacteriesoorten. Deze seriële endosymbiotische theorie, of SET, gaf een nieuwe kijk op evolutie en hielp de oorsprong van cellen met kernen te verklaren. Het idee van Margulis was revolutionair: Dat cellen met kernen, waaronder alle cellen in het menselijk lichaam, afstammen van bacteriën die meer dan 2 miljard jaar geleden symbiotische relaties aangingen.
In de jaren zestig en zeventig doorstond Margulis twijfel en zelfs spot van andere wetenschappers toen ze haar theorie nastreefde. Zij bundelde haar werk over de symbiotische theorie in het boek Origin of Eukaryotic Cells (1970). Zij werkte dit werk verder uit in een herziene versie, Symbiosis in Cell Evolution (1981). Margulis’ theorie is sindsdien algemeen aanvaard.
Haar holistische kijk op biologie bracht Margulis ertoe de Gaia-hypothese te omarmen, die stelt dat de aarde een levend organisme is dat functioneert als een verenigd geheel. De Britse bioloog James Lovelock presenteerde zijn hypothese in 1968. Volgens zijn theorie werken alle levende wezens op elkaar in om de voorwaarden te scheppen die nodig zijn voor het voortbestaan van het leven. Lovelocks theorie riep controverse op onder wetenschappers, en toen Margulis Lovelock hielp de Gaia-hypothese te ontwikkelen, oogstte zij nog meer afkeuring. Sommige wetenschappers geloven echter dat onderzoek naar het Gaia-concept zou kunnen leiden tot een beter begrip van complexe milieuproblemen.
Margulis heeft over de hele wereld lezingen gegeven en heeft in talrijke verenigingen en commissies gezeten. Ze werkte samen met de NASA en schreef of schreef mee aan vele boeken, filmscenario’s en artikelen. Haar zoon, Dorion Sagan, werkte met haar samen aan Origins of Sex: Three Billion Years of Genetic Recombination (1986), Microcosmos Coloring Book (1988), Mystery Dance: On the Evolution of Human Sexuality (1991), en What Is Life? (1995).
Margulis werd in 1983 verkozen tot lid van de National Academy of Sciences en was een van de drie Amerikaanse leden van de Russische Academie van Natuurwetenschappen. Zij ontving ook eredoctoraten van verschillende universiteiten. In maart 2000 reikte president Bill Clinton de Amerikaanse National Medal of Science uit aan Margulis en 11 andere ontvangers.
Advertentie