Een nieuwe biografie van de bejubelde Amerikaanse schrijver Kurt Vonnegut, geliefd bij fans over de hele wereld om de warme humor en de huiselijke Midwesterse wijsheid in zijn werk, heeft velen geschokt met een portret van een bittere, boze man die vatbaar is voor depressies en woedeaanvallen.
Het boek over Vonnegut, die in 2007 overleed, tilt het deksel op het privéleven van de schrijver, en onthult een man die ver verwijderd is van de grootvader-achtige publieke figuur die zijn miljoenen volgelingen aanbaden.
And So It Goes is geschreven door Charles Shields, die ook een controversiële biografie schreef van Harper Lee, auteur van To Kill A Mockingbird. Het boek schetst een beeld van een man die vaak afstandelijk was tegenover zijn kinderen, wreed tegen een lankmoedige eerste vrouw, gevangen in een onaangenaam tweede huwelijk en een groot deel van zijn latere jaren depressief en boos doorbracht. “Wreed, gemeen en eng zijn de bijvoeglijke naamwoorden die vaak worden gebruikt om hem te beschrijven door de vrienden, collega’s en familieleden die Shields citeert,” schreef een recensent, Wendy Smith, op de website van de Daily Beast. De New York Times recensent, Chris Buckley, noemde Shields portret “triest, vaak hartverscheurend”.
Met romans als The Sirens of Titan, Cat’s Cradle en de klassieker Slaughterhouse-Five, overspande Vonnegut’s carrière vijf decennia, vaak werkend in het science fiction genre, en katapulteerde hem in de canon van grote Amerikaanse schrijvers. Hoewel zijn werk vaak over tragedie handelt, stond het bekend om zijn humanitaire, zelfs socialistische waarden, en had het vaak een sterk anti-oorlogs, anti-kapitalistische inslag. Het staat vol verwijzingen naar de deugden van het leven in een kleine stad, vrijwillige brandweerlieden en het Midwesten, in het bijzonder zijn geboortestad Indianapolis.
Toch is Shields’ boek onverbiddelijk in het portretteren van Vonnegut’s donkere kant. Het onthult dat de schrijver – wiens ervaring als krijgsgevangene tijdens het bombardement van Dresden zijn psyche voor het leven getekend had – er niet voor terugdeinsde om te investeren in bedrijven die napalm maakten of zich bezighielden met een groot aantal andere moreel verdachte activiteiten. Hij kreeg ruzie met vrienden, redacteuren en familieleden en had een opvliegend karakter. Op latere leeftijd bleek hij zeer verbitterd en eenzaam. In het eerste deel van het boek beschrijft Shields zijn ontmoeting met Vonnegut, een paar maanden voor zijn dood. Hij beschrijft hoe Vonnegut hem vroeg zijn naam op te zoeken in een woordenboek (het stond er niet in) en daarna Jack Kerouac op te zoeken (het stond er wel). “Wat dacht je daarvan?” verklaart Vonnegut dan met een frons. Het hoofdstuk van Shields boek dat handelt over de laatste 15 jaar van Vonnegut’s leven heet simpelweg “Waiting to Die”.
“Tegen het einde was hij erg zwak, erg depressief en bijna zwaarmoedig. Ik denk dat dat dit boek vertekent,” zei Jerome Klinkowitz, een academicus aan de Universiteit van Noord-Iowa en een van ’s werelds meest vooraanstaande experts op het gebied van Vonnegut.
“Het is een beetje naïef om hierdoor verrast te zijn,” zei Gregory Sumner van de Universiteit van Detroit Mercy, die onlangs een boek schreef waarin het werk van Vonnegut werd verkend, genaamd Unstuck In Time. “Persoonlijke relaties waren moeilijk voor hem. Hij had veel overlevingsschuldgevoelens.”
Vonnegut had zeker veel overleefd. Zijn ooit rijke familie was verarmd door de Grote Depressie, waardoor het huwelijk van zijn ouders zwaar onder druk kwam te staan. Zijn moeder pleegde zelfmoord. Zijn geliefde zus stierf aan borstkanker, een dag nadat haar man was omgekomen bij een treinongeluk. Maar de grootste verschrikking in het leven van Vonnegut was zijn oorlogservaring: hij overleefde het bombardement van Dresden en werd als dwangarbeider de puinhopen ingestuurd om de lijken te verzamelen en te verbranden. De beproeving kwam voortdurend terug in zijn werk, maar vormde vooral de basis van Slaughterhouse-Five, het boek dat Vonnegut beroemd maakte.
Maar er was meer aan de hand dan alleen het omgaan met dergelijke traumatische situaties. Op latere leeftijd vond Vonnegut, ondanks het feit dat hij door zo velen als een Amerikaans genie werd bejubeld, dat het literaire establishment hem nooit serieus nam. Ze interpreteerden zijn simplistische stijl, liefde voor science fiction en Midwestern waarden als zijnde beneden serieuze studie.
Het boek zal weinig doen om het enthousiasme voor Vonnegut’s werk te temperen. “Hij is geen relikwie uit de jaren zestig. Zijn werk is vandaag de dag levendig, zelfs postuum,” zei Sumner. “Misschien verwachten we gewoon te veel van onze helden.”
{topLeft}}
{{bottomLeft}}
{{topRight}}
{{bottomRight}}
{{/goalExceededMarkerPercentage}}
{{/ticker}}
{{heading}}
{{#paragraphs}}
{{.}}
{{/paragraphs}}{highlightedText}}
- Deel op Facebook
- Deel op Twitter
- Deel via E-mail
- Deel op LinkedIn
- Deel op Pinterest
- Deel op WhatsApp
- Deel op Messenger