Guatemalteekse parelhagedis

Algemene informatie:

Kralenhagedissen ontlenen hun naam aan het kenmerkende kralenpatroon van hun huid. Elke schub, behalve die op de buik, bevat een klein rond stukje bot, een osteoderm. De wetenschappelijke naam Heloderma is Latijn voor “genopte huid” en verwijst naar dit kenmerk. De naam charlesbogerti geeft aan dat de soort is genoemd ter ere van de 20e eeuwse herpetoloog Dr. Charles Bogert, die veel van de eerste studies over de biologie van de korsthagedis heeft gemaakt.

Fysieke kenmerken en karakteristieken:

In tegenstelling tot gifslangen, waar het gif wordt toegediend via de fangvormige tanden op de bovenkaak, hebben korsthagedissen een paar licht vergrote tanden op de onderkaken die aan de buitenkant zijn voorzien van groeven voor het afgeven van gif. Tijdens defensieve beten scheiden gespecialiseerde klieren langs de onderkaak een pijnveroorzakend gif af dat langs de groeven in de tanden naar boven wordt getrokken en in de wond van het aankomende roofdier terechtkomt.

De forse staart wordt door de mannetjes gebruikt als beugel tijdens hun langdurige man-tegen-man gevechten, en wordt verder door zowel mannetjes als vrouwtjes gebruikt als een plaats voor vetopslag. Het vet wordt opgestapeld tijdens de korte periode van het jaar (voorjaar) wanneer er voedsel in overvloed is; daarna wordt het vet gebruikt om de hagedis te onderhouden gedurende de rest van het jaar wanneer er vrijwel geen voedsel beschikbaar is.

Levenswijze en voortplanting:

Kraalhagedissen brengen het grootste deel van hun tijd inactief en verborgen door in rotsachtige holen of spleten. Ze bewegen zich langzaam en hebben niet de snelheid en behendigheid om een snel bewegende prooi te achtervolgen. In de lente, wanneer vogels, hagedissen en zoogdieren eieren leggen of jongen krijgen, verlaten de korsthagedissen hun holen en gaan op zoek naar begraven nesten van eieren of nestelende vogels of jonge zoogdieren. Als ze ruiken dat er een nest in de buurt is, kunnen ze uren graven om een begraven legsel van eieren te vinden.

Kraalhagedissen hebben veel opmerkelijke aanpassingen om deze contrasterende levensstijl te beheren. In tegenstelling tot de meeste hagedissensoorten hebben zij een hoge aërobe capaciteit, en zij zijn ook in staat hun bloedsuikerspiegel te stabiliseren tijdens intense perioden van gorgelen en langdurige perioden van vasten. Het geheim is een uniek hormoon dat pas onlangs werd ontdekt. Farmaceutische bedrijven ontdekten en testten dit specifieke hormoon (exendin-4) en realiseerden zich dat het ongeveer hetzelfde werkt als een menselijk hormoon dat de insulineproductie regelt, met dit verschil dat het hormoon van de hagedis een veel langere werking heeft. Deze ontdekking suggereerde een grote belofte voor medische toepassing voor mensen die lijden aan type-2-diabetes, en grote farmaceutische bedrijven zijn sindsdien in staat geweest om het hormoon synthetisch te produceren voor de behandeling van menselijke diabetes.

Tijdens het broedseizoen zwerven de mannetjes rond op zoek naar vrouwtjes, die ze opsporen met behulp van hun scherpe reukzin. Concurrerende mannetjes beginnen langdurige worstelpartijen om het voortplantingsrecht van vrouwtjes. Hun hoge aërobische capaciteit komt er aan te pas om deze lange en uitputtende fysieke demonstraties mogelijk te maken. De winnaar is de hagedis die het langer uithoudt dan zijn concurrent.

Afhankelijk van de grootte van hun vetreserves in de staart, zullen vrouwelijke parelhagedissen zich elk jaar, twee jaar, of langer indien nodig voortplanten. Ze graven een diep hol en zetten eieren af in de vroege herfst, en de jongen komen ongeveer 250 dagen later uit.

Kraalhagedissen leven lang, met individuen die 50 tot 60 jaar oud kunnen worden; de volwassenen in Zoo Atlanta kunnen meer dan 40 jaar oud worden geschat.

Bereik:

Deze soort komt alleen voor in de droge gebieden van de bovenste Motagua-vallei van oostelijk Guatemala. De woestijnhabitat in deze regio is geïsoleerd en wordt omringd door massieve bergen die bedekt zijn met vochtige bossen waarin deze soort niet kan leven.

Habitat:

Guatemalteekse korsthagedissen bewonen een woestijngebied dat een kort, maar intens regenseizoen kent, gevolgd door een zeer lang en heet seizoen. De plaatselijke vegetatie omvat vele soorten struikgewas, bomen en cactussen. De Motagua-vallei, die wordt drooggelegd door de Motagua-rivier, is droog als gevolg van het regenschaduweffect van de enorme bergketen, de Sierra de las Minas, die de noordkant van de vallei vormt. Deze bergen houden de vochtige lucht tegen die vanuit de Golf van Mexico binnenstroomt en die winden laten het meeste vocht vallen op de steile noordkant van de bergketen. Guatemalteekse korsthagedissen leven alleen in de woestijnhabitat van de bovenste vallei, en komen niet voor in de nattere lagere vallei.

Dieet:

In het wild voeden Guatemalteekse korsthagedissen zich slechts enkele weken tijdens het vroege regenseizoen, wanneer eieren en nestjongen beschikbaar zijn; het grootste deel van het jaar voeden ze zich helemaal niet. Omdat zij zo goed aangepast zijn aan deze boom-en-bust cycli van voedselbeschikbaarheid, kan een vast dieet gedurende het hele jaar tot zwaarlijvigheid leiden. Om dit te voorkomen, worden de Guatemalteekse korsthagedissen in Zoo Atlanta het gehele zomerseizoen gevoederd en krijgen zij vervolgens in de winter zeer weinig voedsel, waaronder een paar weken waarin zij geen voedsel krijgen.

Behoud:

Guatemalteekse parelhagedissen vormen geen bedreiging voor de mens, maar het feit dat ze giftig zijn heeft geleid tot veel mythes en geruchten over de soort, die ook een hoge waarde heeft op de zwarte markt voor de handel in huisdieren.

Inspanningen om het publiek in de hele Motagua-regio te bereiken zijn effectief geweest, en recente onderzoeken schatten in dat het doden en stropen uit angst sterk is verminderd. Bovendien zijn grote delen van de habitat nu in particulier bezit en beschermd om de hagedissen en andere wilde dieren in de regio te beschermen.

Zoo Atlanta Conservation Efforts:

Zoo Atlanta heeft een leidende rol gespeeld in het voortbestaan van de Guatemalteekse parelhagedis. In nauwe samenwerking met de Foundation for the Conservation of Endangered Species of Guatemala hebben wij bijgedragen aan de aankoop van land, de oprichting van een veldstation en de financiering van monitoring en onderzoek.

Zoo Atlanta huisvest bovendien de enige fokgroep van de hagedissen buiten Guatemala. In 2001 schonk Dr. Jonathan A. Campbell van de Universiteit van Texas in Arlington, de wetenschapper die de soort oorspronkelijk ontdekte en benoemde, de originele specimens die hij gebruikte om de soort te beschrijven aan Zoo Atlanta. Hoewel parelhagedissen over het algemeen eenvoudig te kweken zijn in een zoölogische omgeving, bleek de Guatemalteekse parelhagedis een onverwachte uitdaging. De afdeling Herpetologie van Zoo Atlanta heeft jaren gewerkt aan het ontdekken van de voortplantingsgeheimen van deze soort, en sindsdien hebben we een aantal succesvolle broedsels gevierd.

Meer over de beschermingsinspanningen van Zoo Atlanta