Enkele verhalen achter kerstliederen

Op deze pagina staan enkele van de verhalen achter onderstaande kerstliederen.

• I Saw Three Ships
• Good King Wenceslas
• Silent Night
• The 12 Days of Christmas

I Saw Three Ships

De melodie van dit kerstlied is een traditioneel Engels volksliedje en de woorden van dit kerstlied (waarvan er verschillende versies bestaan) werden geschreven door rondtrekkende minstrelen terwijl zij door het land trokken. In de oorspronkelijke versie van het kerstlied waren het de Drie Schepen die de veronderstelde schedels van de wijzen naar de kathedraal van Keulen in Duitsland brachten. Sinds de Middeleeuwen, toen het lied voor het eerst werd geschreven, zijn er echter veel verschillende teksten geweest met verschillende bijbelse personages op de schepen. De meest gebruikte tekst van vandaag gaat over Maria en Jezus die naar Bethlehem reizen. Zing mee met I Saw Three Ships! (op een andere site)

Ik zag drie schepen binnenvaren,
op eerste kerstdag,
op eerste kerstdag in de morgen.

En wat was er in die schepen alle drie?
op eerste kerstdag in de morgen.
En wat was er in die schepen alle drie?
op eerste kerstdag in de morgen.

En wat was er in die schepen alle drie?
op eerste kerstdag in de morgen.

Onze Verlosser Christus en Zijn dame,
op eerste kerstdag in de morgen.

En waarheen zeilden zij die schepen alle drie?
op eerste kerstdag op eerste kerstdag.
En waarheen zeilden zij die schepen alle drie?
op eerste kerstdag in de morgen.

Alle voeren zij in naar Bethlehem,
op eerste kerstdag op eerste kerstdag.
Alle voeren zij in naar Bethlehem,
op eerste kerstdag in de morgen.

En alle klokken op aarde zullen luiden,
op eerste kerstdag in de morgen.
En alle klokken op aarde zullen luiden,
op eerste kerstdag in de morgen.

En al de engelen in de hemel zullen zingen,
op eerste kerstdag in de morgen.
En al de engelen in de hemel zullen zingen,
op eerste kerstdag in de morgen.

En alle zielen op aarde zullen zingen,
op eerste kerstdag op eerste kerstdag.
En alle zielen op aarde zullen zingen,
op eerste kerstdag in de morgen.

En laat ons allen weer jubelen,
op eerste kerstdag op eerste kerstdag.
And let us all rejoice again,
on Christmas Day in the morning.

Good Koning Wenceslas

Dit kerstlied werd in 1853 geschreven door John Mason Neale op een traditionele volksmelodie (die al honderden jaren als lentekransje werd gebruikt!). Het werd geschreven in de stad East Grinstead, in het graafschap West Sussex, op het Sackville College waar hij op dat moment verbleef. Het verhaal in het kerstlied gaat over de koning (of hertog) van Bohemen (een gebied in Midden-Europa dat nu deel uitmaakt van Tsjechië) van meer dan 1000 jaar geleden, die op tweede kerstdag vanuit zijn kasteel de boeren zag en hen voedsel en hout bracht. Het verhaal in het kerstlied is waarschijnlijk helemaal verzonnen om de opvatting te weerspiegelen dat je met Kerstmis liefdadig moet zijn. Het echte verhaal van koning Wenceslas (907-935) is nogal bloederig!

Wenceslas’ vader was de hertog van Bohemen en een christen, maar men denkt dat zijn moeder een heiden kan zijn geweest. Zijn vader stierf toen hij 12 was en omdat hij pas op 18-jarige leeftijd hertog kon worden, nam zijn moeder als regentes de controle over het land over. In die tijd zorgde zijn grootmoeder, Ludmilla, voor Wenceslas en voedde hem op als christen (ze smokkelde priesters het huis binnen om hem te helpen onderwijzen). Men denkt dat zijn moeder Ludmilla naar een afgelegen kasteel liet verbannen, waar zij door de wachters van de koningin werd vermoord!

Wenceslas was daarna nog steeds christen en leerde lezen en schrijven, iets wat zelfs voor een koning/hertog in die tijd ongebruikelijk was! Hij liet plaatselijke bisschoppen ’s nachts binnensmokkelen om hem de Bijbel te leren. Toen hij 18 werd, nam Wenceslas de controle over zijn hertogdom over. Hij verdedigde Bohemen tegen een paar invallen van hertogen uit naburige streken en volgens de legende verbande hij zijn moeder en haar heidense volgelingen uit zijn kasteel.

Wenceslas zorgde voor een goed onderwijssysteem en een succesvol rechtssysteem, dus de gedeelten van het kerstliedverhaal over hem als een vriendelijke koning zijn zeker waar!

Na vier jaar geluk, toen Wenceslas 22 was, werd zijn broer Boleslav erg jaloers op Wenceslas en smeedde een complot (mogelijk met de heidense volgelingen van hun moeder) om Wenceslas te vermoorden. Boleslav nodigde Wenceslas uit om samen met hem een heilige dag te vieren, maar op weg naar de kerk werd Wenceslas aangevallen en doodgestoken door drie van Boleslav’s volgelingen!

Het (fictieve) verhaal dat in het liedje wordt verteld is geschreven door een Tsjechische dichter Václav Alois Svoboda in 1847. Hij schreef vele ‘manuscripten’ die probeerden te bewijzen dat de Tsjechische literatuur veel ouder en meer ontwikkeld was dan zij in werkelijkheid was. Het gedicht was geschreven in drie talen, Tsjechisch, Duits en Latijn, en heette ‘Sankt Wenceslaw und Podiwin’ (Sint Wenceslas en de haakster). Het gedicht vond zijn weg naar het Verenigd Koninkrijk in de 19e eeuw waar JM Neale de vertaalde woorden plaatste op de melodie van een 13e eeuws lenteliedje ‘Tempus Adest Floridum’ (‘Het is tijd voor de bloei’) dat afkomstig was uit een verzameling oude religieuze liederen genaamd ‘Piae Cantiones’ dat in 1582 in Zweden/Finland werd gepubliceerd!

Dus dit kerstliedje heeft nogal een verwarrend verhaal achter zich!

Zing mee op Good King Wenceslas! (op een andere site)

ALL:
Goede Koning Wenceslas keek naar buiten,
op het feest van Stefanus,
toen de sneeuw rondom lag,
diep en knisperend en gelijkmatig:
glanzend scheen de maan die nacht,
hoewel de vorst wreed was,
toen een arme man ter plaatse kwam,
winterspijs verzamelend.

KING:
Hierheen, roep me en sta me bij!
Ik ken je vertellen:
die man, wie is hij,
waar en wat is zijn woning?

Pagina:
Heer hij woont een eind verderop,
onder de berg;
recht tegen de bosomheining,
bij de fontein van Sint Agnes:

Koning:
Breng me eten en breng me wijn,
breng me pijnboomstammen hierheen:
jij en ik zullen hem zien dineren,
wanneer we ze daarheen brengen.

Alles:
Page en monarch ze gingen,
vooruit ze gingen samen,
door de wilde wind van luid geweeklaag,
en het bittere weer.

PAGE:
Sir de nacht is donkerder nu,
en de wind wordt sterker;
fail my heart – I know how,
I can go no longer.

KING:
Mark my footsteps well my page,
follow in them boldly:
you shall find the winter’s rage,
chills your blood less coldly.

ALLEN:
in zijn meesters schreden trad hij,
waar de sneeuw gelijk lag,
sterk om de wil van God te doen,
in de hoop des Hemels:
daarom christenen allen zeker,
genade en rijkdom bezittend,
u die nu de armen zegent,
zult u zelf zegen vinden.

Silent Night

De woorden van Silent Night werden geschreven door een priester genaamd Fr. Joseph Mohr in Mariapfarr, Oostenrijk, in 1816 en de muziek werd toegevoegd in 1818, door zijn schoolmeester vriend Franz Xaver Gruber, voor de kerstdienst in de St. Nicholas kerk in Oberndorf, Oostenrijk.

Fr. Mohr vroeg Franz Gruber om de melodie te componeren met een gitaar arrangement. Pas enkele jaren later schreef Franz Gruber een arrangement voor orgel. Historici die de laatste jaren onderzoek hebben gedaan, denken dat pater Mohr een nieuw kerstlied wilde dat hij op zijn gitaar kon spelen.

Er is een legende over het kerstlied die zegt dat pater Mohr het kerstlied wilde laten zingen door de kinderen van het dorp tijdens de middernachtelijke kerstnachtdienst, als verrassing voor hun ouders. Maar midden in het oefenen brak het orgel en er kwam geen noot meer uit! Dus moesten de kinderen het kerstliedje alleen onder begeleiding van een gitaar leren. Ze leerden het kerstlied zo goed dat ze het zelfstandig konden zingen zonder begeleiding.

Er zijn echter geen documenten die erop wijzen dat er een kinderkoor aan te pas kwam of dat het orgel kapot was!

Tijdens de nachtmis in 1818 zongen pater Mohr en Franz Gruber elk van de zes coupletten, waarbij het kerkkoor de laatste twee regels van elk couplet herhaalde. Mohr zette de gitaarbewerking rond 1820 op papier en dat is het vroegste manuscript dat nog bestaat. Het wordt tentoongesteld in het Carolino Augusteum Museum in Salzburg. Er zijn een aantal manuscripten van verschillende ‘Stille Nacht’-arrangementen die in latere jaren door Franz Gruber zijn geschreven.

De oorspronkelijke tekst van het lied was in het Duits (en het heette ‘Stille Nacht! Heilige Nacht’) en vertaald in het Engels luidden ze:

Silent night, holy night,
Bethlehem sleeps, yet what light,
Floats around the heavenly pair;
Songs of angels fills the air.
Strains of heavenly peace.

Dacht wordt dat het lied rondgereisd zou kunnen hebben met een orgelreparateur, Karl Mauracher, die omstreeks 1820 een vroege bewerking zou kunnen hebben meegenomen. Vervolgens schijnen twee zingende families (zoals de ‘Von Trappes’ in The Sound of Music) het lied ontdekt te hebben en het uitgevoerd te hebben als onderdeel van hun concerten. In december 1832 voerde de familie Strasser het uit tijdens een concert in Leipzig. In de Verenigde Staten werd het voor het eerst uitgevoerd in 1839 door de familie Rainer, die ‘Stille Nacht’ zong bij het Alexander Hamilton Monument voor de Trinity Church in New York City. In die tijd veranderde de melodie in de melodie die we nu kennen en zingen!

Het werd in 1863 in het Engels vertaald door John Freeman Young. Het kerstlied werd gezongen tijdens het kerstbestand in de Eerste Wereldoorlog in december 1914, omdat het een lied was dat de soldaten aan beide zijden kenden!

Tegen de tijd dat het kerstlied beroemd was, was pater Mohr overleden. Franz Gruber schreef aan de muziekautoriteiten in Berlijn dat hij de melodie had gecomponeerd, maar niemand geloofde hem en men dacht dat Haydn, Mozart of Beethoven het had geschreven! Maar toen werd het manuscript uit 1820 gevonden en in de rechterbovenhoek had Fr Mohr geschreven: Melodie von Fr. Xav. Gruber.’.

Het is nu een van de meest, zo niet het meest, opgenomen liederen in de wereld! Ik heb er meer dan 100 versies van in mijn verzameling kerstmuziek (en dat zijn meer dan 250 kerstalbums)! Zing mee met Stille Nacht! (op een andere site)

De 12 Dagen van Kerstmis

In Engeland was het tussen 1558 en 1829 voor katholieken niet legaal om hun vorm van christendom in het openbaar of privé uit te oefenen. Katholiek zijn werd behandeld als een zware misdaad. Als je zelfs maar een katholieke bijbel bezat, kon je in de gevangenis belanden! Katholieken mochten hun godsdienst niet meer belijden omdat koning Hendrik VIII ruzie kreeg met de katholieke kerk en zijn eigen ‘protestantse’ kerk stichtte (wat nu de Kerk van Engeland is). Er waren veel mensen die nog steeds katholiek waren en zij aanbaden in het geheim.

‘De Twaalf Dagen van Kerstmis’ werd aan het begin van deze tijd in Engeland geschreven. Sommige mensen denken dat het werd geschreven om kinderen te helpen leren over hun katholieke geloof. In het kerstlied zouden de dagen speciale symbolen voorstellen en verborgen betekenissen hebben, omdat het illegaal was om iets op papier te hebben waaruit zou blijken dat je katholiek was.

Maar er is GEEN bewijs dat dit waar is en het lijkt het meest waarschijnlijk dat het gewoon een volksliedje is en dat de speciale ‘katholieke’ betekenissen op een VEEL latere datum zijn toegevoegd!

Ook kunnen alle symbolen gebruikt worden door protestanten en andere christenen, niet alleen door katholieken! Er was een ander lied, genaamd ‘A New Dial’ (ook wel ‘In Those Twelve Days’ genoemd), dat minstens teruggaat tot 1625, waarin religieuze betekenissen werden gegeven aan de 12 dagen van Kerstmis, maar NIET zodat mensen hun geloof in het geheim konden belijden. Wil je hier meer over weten, ga dan naar de 12 Dagen van Kerstmis pagina op snopes.com

De 12 Dagen van Kerstmis verwijzen naar de periode van twaalf dagen die begint met Kerstmis en eindigt op Driekoningen (6 januari).

Het liedje begint, On the first day of Christmas my true love gave to me… In ‘A New Dial’ (en de legende/mythe dat het lied geheime betekenissen heeft), was de ‘ware liefde’ bedoeld om God voor te stellen, de ware liefde van de wereld. De ‘ik’ was bedoeld om de man of vrouw voor te stellen die deze geschenken ontvangt. De andere betekenissen die in ‘A New Dial’ worden gegeven zijn: (Extra punt tussen haakjes zijn extra betekenissen uit de mythe!)

	De ‘patrijs in een perenboom’ betekent God. (In ‘De Twaalf Dagen van Kerstmis’ kan het ook Jezus betekenen die aan het kruis stierf. In de oudheid werd een patrijs vaak gebruikt als mythologisch symbool van een goddelijke, heilige koning. Patrijzen werden pas in de jaren 1770 vanuit Frankrijk in Engeland geïntroduceerd, wat er ook op wijst dat eventuele extra betekenissen later zijn toegevoegd!)
	De ’twee tortelduiven’ zijn het Oude en het Nieuwe Testament van de Bijbel.
	De ‘drie Franse hennen’ zijn de christelijke drie-eenheid: God de Vader, zijn Zoon Jezus en de Heilige Geest. (De hennen zouden ook kunnen staan voor geloof, hoop en liefde – de drie gaven van de Heilige Geest; of voor de Wijzen die Jezus bezochten; of voor de drie geschenken die zij Hem brachten!)
	De ‘vier roepende vogels’ (oorspronkelijk ‘vier collievogels’ – een oude naam voor merels!) zijn de vier evangeliën in het Nieuwe Testament van de Bijbel. (Ze zouden ook de vier belangrijkste profeten van het Oude Testament kunnen betekenen; of de vier ruiters van de Apocalyps!)
	De ‘vijf gouden ringen’ zijn de vijf zintuigen. (Ze zouden ook de eerste vijf boeken van de Bijbel kunnen betekenen, ook wel de Pentateuch, de Boeken van Mozes of de Torah genoemd.)
	De ‘zes ganzen a-laying’ zijn de zes dagen van de schepping.
	De ‘zeven zwanen a swimming’ zijn de zeven ‘vrije kunsten’ die aan middeleeuwse universiteiten werden bestudeerd. (Ze zouden ook de zeven gaven van de Heilige Geest kunnen betekenen)
	De ‘acht dienstmaagden die melken’ zijn de acht zaligsprekingen, Jezus’ leringen over geluk. (Zie Matteüs 5:3-10)
	De ‘negen dansende dames’ zijn de negen muzen uit de Griekse Mythologie. (De dansende dames zouden ook vruchten van de Heilige Geest kunnen betekenen. )
	De ’tien springende heren’ zijn de Tien Geboden uit de Bijbel. (Zie Exodus 20)
	De ‘elf pijpers die pijpen’ stellen elfduizend voor die waren gemarteld (gedood) voor het christelijk geloof. (De pijpers zouden ook de elf trouwe discipelen van Jezus kunnen betekenen.
	De ’twaalf trommelaars die trommelen’ waren de twaalf discipelen van Jezus (Ze zouden ook de twaalf punten van de Geloofsbelijdenis van de Apostelen kunnen betekenen!)

Hoeveel cadeaus zijn er in totaal in de 12 dagen van Kerstmis?

Als je alle cadeaus uit het liedje zou krijgen, dan zou je er 364 krijgen!

Dag 1 – ontvangt 1 geschenk
Dag 2 – ontvangt 3 extra geschenken, maakt 4 totale geschenken
Dag 3 – ontvangt 6 extra geschenken, maakt 10 totale geschenken
Dag 4 – ontvangt 10 extra geschenken, maakt 20 totale geschenken
Dag 5 – ontvangt 15 extra geschenken, maakt 35 totale geschenken
Dag 6 – ontvangt 21 extra geschenken, maakt 56 totale geschenken
Dag 7 – ontvangt 28 extra geschenken, maakt het totaal aantal geschenken 84
Dag 8 – ontvangt 36 extra geschenken, maakt het totaal aantal geschenken 120
Dag 9 – ontvangt 45 extra geschenken, maakt het totaal aantal geschenken 165
Dag 10 – ontvangt 55 extra geschenken, maakt het totaal aantal geschenken 220
Dag 11 – ontvangt 66 extra geschenken, maakt het totaal aantal geschenken 286
Dag 12 – ontvangt 78 extra geschenken, maakt het totaal aantal ontvangen geschenken 364.

Zing mee met De Twaalf Dagen van Kerstmis! (op een andere site)