Een vrouw werd onlangs de heldin van haar eigen moderne sprookje, nadat ze door een draak was gebeten en het kon navertellen.
De vrouw, een dierverzorgster in Omaha, Nebraska, werd in haar hand gebeten door een jonge Komodovaraan terwijl ze het dier in zijn kooi verzorgde, volgens nieuwsberichten. Hoewel ze onmiddellijk medische hulp kreeg en naar verwachting volledig zal herstellen, heeft het verhaal van de dierentuinverzorgster een aantal interessante vragen opgeroepen over ’s werelds grootste levende soort hagedis.
Hier volgen drie vragen over draken, beantwoord door experts die deze ongelooflijke wezens hebben bestudeerd, verzorgd en getraind.
Zijn Komodovaranen in gevangenschap gevaarlijk voor mensen?
Het korte antwoord op deze vraag is ja en nee, volgens Kenneth Morgan, manager reptielen van de Phoenix Zoo in Arizona, die meer dan 20 jaar met Komodovaranen in gevangenschap heeft gewerkt. Elk van deze enorme hagedissen heeft zijn eigen temperament, vertelde Morgan aan Live Science. Met andere woorden, sommige van de Komodovaranen die je in dierentuinen ziet kunnen agressiever (en dus gevaarlijker) zijn dan andere. Maar de neiging van een Komodovaraan om mensen te bijten kan meer te maken hebben met zijn leeftijd dan met zijn temperament, zei hij.
“Als deze dieren jong zijn, zijn ze naïef in termen van leren wat voedsel is en wat geen voedsel is,” zei Morgan, die opmerkte dat jonge Komodovaranen ook actievere foerageerders zijn dan hun volwassen tegenhangers. Met andere woorden, ze bijten eerder in dingen om te zien of ze ze kunnen opeten.
Het lijkt erop dat de jonge draak die de dierenverzorger in Omaha deze week beet, de vrouw waarschijnlijk aanzag voor een snack, zei Bryan Fry, een universitair hoofddocent biologie aan de Universiteit van Queensland in Australië. Het incident was gewoon een “geval van persoonsverwisseling,” vertelde Fry aan Live Science.
Maar Komodovaranen zijn krachtige roofdieren, die in staat zijn om grote prooien, zoals herten en zwijnen, neer te halen. En hoewel de wilde Komodo’s van de Kleine Soenda-eilanden in Indonesië zelden mensen aanvallen, is bekend dat ze dat wel doen. Dat is iets waar elke dierverzorger die met deze dieren omgaat rekening mee moet houden. Het is ook iets waar elke dierentuin anders mee omgaat, zei Morgan, eraan toevoegend dat sommige dierentuinen verzorgers toestaan om Komodovaranen te betreden, terwijl anderen dat niet doen.
Zijn Komodovaranen giftig?
Ja, Komodovaranen zijn giftig, zei Fry. Decennia lang dachten wetenschappers dat deze dieren op bacteriën vertrouwden om hun prooi uit te schakelen. De theorie was dat een Komodo zijn prooi beet, en dodelijke bacteriestrengen uit zijn speeksel in de wond van het slachtoffer bracht. Dan wachtte de draak tot het dier verzwakt was door de infectie (wat dagen kon duren) voor hij de prooi doodde.
Maar in 2009 ontdekten Fry en zijn collega’s dat Komodovaranen eigenlijk gifklieren hebben die zich tussen hun tanden bevinden. Het is gif, geen bacterie, dat deze dieren helpt om alles van herten tot waterbuffels te doden, aldus Fry.
“De rol van het gif is om het bloedverlies en de schokkende mechanische schade veroorzaakt door de beet te overdrijven,” zei Fry. Komodos hebben grote, gekartelde tanden (zoals die van een haai) die ze gebruiken om een prooi vast te grijpen en het vlees open te scheuren, voegde hij eraan toe.
Het gif dat deze wezens bij elke diepe beet in hun prooi injecteren, bevat toxines die resulteren in anticoagulatie (het onvermogen om bloedingen te stoppen) en hypotensie (lage bloeddruk), zei Fry. Dit zou kunnen verklaren waarom nieuwsberichten over de Omaha dierenverzorgster vermeldden dat ze medische noodhulp nodig had voor een wond die niet wilde stoppen met bloeden.
Bacteriën spelen echter wel een rol bij het helpen van wilde Komodo’s bij het verslaan van grote prooien, zoals waterbuffels, die niet inheems zijn in het verspreidingsgebied van de draak en veel groter zijn dan andere geïntroduceerde soorten die de draken als prooi hebben geadopteerd (zoals herten en varkens). Wanneer een of meer Komodo’s achter een waterbuffel aangaan, zijn hun giftige beten niet voldoende om het grote dier binnen enkele minuten te doden, aldus Fry. Wat er meestal gebeurt is dat de buffel zijn toevlucht zoekt in stilstaand water dat toevallig grote hoeveelheden uitwerpselen bevat en dus ook grote hoeveelheden bacteriën.
“Diepe wonden in met uitwerpselen beladen water is een perfect scenario voor de bloei van bacteriën, vooral de vervelende anaerobe types,” zei Fry. “De bemonstering van de bek van de Komodo, die pathogene bacteriën zou aantonen, heeft dus geen monsters genomen van de echte bron van infectie van de waterbuffel: de met uitwerpselen gevulde waterpoel waaruit de draken onlangs gedronken hebben.
Zijn het gewoon grote, domme hagedissen?
Nee, Komodovaranen zijn geen uit de kluiten gewassen reptielen met kleine hersens, volgens Morgan, die met in totaal 10 volwassen Komodos heeft gewerkt. Hij zei dat deze dieren eigenlijk heel intelligent zijn.
Morgan zei dat Komodo’s goed reageren op “target training,” dat is wanneer een dierverzorger een dier traint om op een bepaalde manier te reageren op verschillende kleuren rekwisieten, of doelen. Bijvoorbeeld, een geel doel kan een dier vertellen dat het tijd is om te eten, en een rood doel kan het dier vertellen om zijn verzorger te benaderen. Dit soort training stelt dierentuinpersoneel in staat om dieren zoals Komodo’s veilig aan te moedigen om wat beweging te krijgen, aldus de San Diego Zoo. Het helpt hen ook vertrouwd te raken met verschillende personeelsleden, zei Morgan. De dieren leren bijvoorbeeld om etenstijd te associëren met een gekleurd doelwit in plaats van de persoon die het voedsel levert.
“Ik wil voorzichtig zijn om niet antropomorf te zijn, maar ik denk wel dat ze intelligent zijn,” zei Morgan. “Ze hebben een grotere hersendoos dan andere hagedissen, die een grotere hersenomvang kan huisvesten. Ze zijn in staat om te leren. Niet alle reptielen kunnen doelgericht trainen.”
Volg Elizabeth Palermo @techEpalermo. Volg Live Science @livescience, Facebook & Google+. Origineel artikel op Live Science.
Recent news