Croesus, (gestorven ca. 546 v. Chr.), laatste koning van Lydië (regeerde ca. 560-546), die vermaard was om zijn grote rijkdom. Hij veroverde de Grieken van het vasteland van Ionië (op de westkust van Anatolië) en werd op zijn beurt door de Perzen onderworpen.
Een lid van de Mermnad-dynastie, volgde Croesus de troon van zijn vader, Alyattes, op na een strijd met zijn halfbroer. Croesus zou vóór de dood van zijn vader als onderkoning en opperbevelhebber hebben gefungeerd. Hij voltooide de verovering van het vasteland van Ionië door Efeze en andere steden in West-Anatolië in te nemen. Door zijn gebrek aan zeemacht was hij gedwongen bondgenootschappen te sluiten met de eilandbewoners van Ionië, in plaats van ze te veroveren. Zijn rijkdom was spreekwoordelijk, en hij gaf een aantal rijke geschenken aan het orakel te Delphi.
Na de omverwerping van het Medische rijk door de Perzen onder de Achaemeniër Cyrus II de Grote (550), zag Croesus zich geconfronteerd met de opkomende macht van een Perzisch rijk. De Lydische koning vormde een coalitie met Nabonidus van Babylon, en Egypte en Sparta beloofden troepen te sturen. Croesus nam het initiatief tot een invasie in Cappadocië, een gebied in Oost-Anatolië. Na wat klaarblijkelijk een onbesliste slag bij Pteria was, keerde hij naar zijn hoofdstad Sardis terug om de krachten van de confederatie te verzamelen. Cyrus achtervolgde hem, overrompelde hem volkomen en bestormde de stad (546).
Croesus’ verdere lot wordt in verschillende oude bronnen verhaald. Volgens de Griekse dichter Bacchylides probeerde Croesus zichzelf te verbranden op een brandstapel, maar werd hij gevangen genomen. Herodotus beweert dat de koning, door Cyrus veroordeeld om levend te worden verbrand, werd gered door de god Apollo en uiteindelijk Cyrus’ opvolger, Cambyses II, vergezelde naar Egypte. De in Griekenland geboren Perzische arts Ctesias zegt dat Croesus vervolgens verbonden raakte aan het hof van Cyrus en het gouverneurschap van Barene in Media kreeg.
Een van de beroemdste verhalen over Croesus is Herodotus’ verslag van de (fictieve) ontmoeting van Croesus met de Atheense wetgever Solon. Solon zou zijn gastheer de les hebben gelezen over hoe geluk, en niet rijkdom, de basis was van geluk.