Colophon, een inscriptie aan het eind van een boek of manuscript met gegevens over de uitgave ervan – b.v. de naam van de drukker en de datum van drukken. Colofons worden soms aangetroffen in manuscripten en boeken die vanaf de 6e eeuw ce zijn gemaakt. In middeleeuwse en renaissance manuscripten werd een colofon soms toegevoegd door de scribent en bevatte feiten zoals zijn naam en de datum en plaats van voltooiing van het werk, soms vergezeld van een uiting van vrome dank voor het einde van zijn taak.
Met de uitvinding van de boekdrukkunst in de 15e eeuw voegden drukkers geleidelijk een blanco stuk papier toe aan de voorkant van een boek om de eerste pagina te beschermen tegen vervuiling, en zij voegden ook een identificerend monogram, embleem, of een korte zin toe aan de achterkant van het boek. Aanvankelijk vermeldde dit laatste opschrift alleen dat de drukker het werk op een bepaalde plaats had gedrukt. Het eerste gedrukte colofon komt voor in het Psalter van Mainz, gemaakt door Johann Fust en Peter Schöffer in 1457, en is als volgt vertaald
Het huidige exemplaar van de Psalmen, versierd met schoonheid van hoofdletters en voldoende uitgepikt met rubrieken, is aldus tot stand gekomen door een ingenieuze methode van drukken en stempelen zonder dat er met de pen is gewerkt, en tot eer van God ijverig voltooid door Johannes Fust, burger van Mainz, en Peter Schoeffer van Gernsheym, in het jaar des Heren 1457 op de Vigilie van de Assumptie .
Dergelijke colofons zijn belangrijke bronnen van informatie over de herkomst van vroege gedrukte boeken. In sommige gedrukte boeken werd het colofon van de scribent overgenomen en gedrukt in plaats van, of samen met, het colofon van de drukker. Wanneer ze op zichzelf stonden, werden ze onderscheiden van colofons en explicits genoemd. Wanneer de twee werden gecombineerd, bleef de term colofon behouden.
Gedrukte colofons werden echter al snel uitgebreider en ontwikkelden zich tot een middel waarmee de drukker het boek uitvoerig kon prijzen en zelfs een korte verhandeling over de verdiensten ervan kon invoegen. Uiteindelijk werd rond 1480 een deel van de inhoud van het colofon overgebracht naar het blanco schutblad voorin het boek, waarmee de aanzet werd gegeven tot de titelpagina zoals die nu bekend is.
In de meeste landen staat het colofon nu op de pagina tegenover de titelpagina en bestaat het uit een verklaring van één zin dat het boek door een bepaalde drukker op een bepaalde plaats werd gedrukt. Colofons met vermelding van het lettertype, het papier en andere productiedetails van mooie edities worden soms echter nog op de laatste pagina geplaatst.