Net voor 10:30 uur Beijing lokale tijd op 3 januari, maakte het robotachtige ruimtevaartuig Chang’e 4 een zachte landing in het Zuidpool-Aitken Basin gebied van de maan, ook wel bekend als de “verre kant” of “donkere kant” van de enige natuurlijke satelliet van de aarde.
Het is het eerste ruimtevaartuig in de geschiedenis om te proberen of te bereiken een landing op dit onontgonnen gebied, dat nooit zichtbaar is vanaf de aarde.
Na het houden van de details van de missie onder wraps tot de laatste minuut, kondigde China de succesvolle landing aan, en deelde de eerste maanbeelden die door de onbemande ruimtesonde via de staatsmedia werden vastgelegd. Omdat er geen directe communicatieverbinding bestaat, moesten de beelden via een andere satelliet worden teruggekaatst voordat ze naar de aarde werden doorgestuurd, meldde BBC News.
Een beeld genomen door China’s Chang’e-4 sonde na zijn landing op de verre zijde van de maan op 3 januari 2019, waarmee het het eerste ruimtevaartuig werd dat een soft-landing maakte op de niet in kaart gebrachte zijde van de maan die nooit zichtbaar was vanaf de aarde.
China National Space Administration /Xinhua News Agency/Jin Liwang/Getty Images
De maan is al eeuwenlang het voorwerp van menselijke fascinatie en wetenschappelijke observatie. Vanuit ons perspectief lijkt de maan niet te draaien, maar in werkelijkheid roteert de maan ongeveer elke 27 dagen, wat ongeveer even lang is als de tijd die nodig is om één keer rond de aarde te draaien. Tijdens dit hele proces kunnen we slechts ongeveer 59 procent van het oppervlak van de maan zien, terwijl de andere 41 procent – bekend als de “donkere kant” van de maan – aan ons zicht wordt onttrokken.
Nadat de Sovjet-satelliet Spoetnik in 1957 als eerste ruimtevaartuig een baan om de aarde had gevonden, begonnen zowel de Sovjet- als de Amerikaanse ruimtevaartprogramma’s zich te richten op het volgende grote doel: de maan. De Sovjet-Unie had aanvankelijk meer succes, want haar eerste twee Luna-sondes ontsnapten voor het eerst aan de zwaartekracht van de aarde en maakten in 1959 de eerste inslag op de maan. In datzelfde jaar behaalde de Luna 3 nog een primeur: hij maakte een fotografische opname van de achterkant van de maan. Ondanks hun korrelige kwaliteit lieten deze vroege beelden zien dat het voorheen ongeziene halfrond weinig van de gladde, donkere vlekken had die we op het maanoppervlak waarnemen. Wetenschappers dachten aanvankelijk dat deze vulkanische vlakten maanzeeën waren, en noemden ze maria (van het Latijnse woord voor zee).
Foto van de achterkant van de maan, genomen door de Luna 3 ruimtesonde op 28 oktober 1959.
Sovfoto/UIG/Getty Images
Sindsdien heeft de National Aeronautics and Space Administration (NASA) tienduizenden beelden van de verre zijde van de maan verzameld, waardoor ze betere voorspellingen hebben kunnen doen over hoe dat verre oppervlak er uit zou kunnen zien.
Maar in 2016 kondigde het groeiende ruimtevaartprogramma van China zijn plannen aan om een historische landing op de verre kant van de maan te maken. Sinds 2003, toen het land zijn eerste astronaut lanceerde, ligt het miljarden-dollar ruimteprogramma dat wordt geleid door het Chinese leger precies op schema met het bereiken van de mijlpalen die het voor zichzelf heeft gesteld.
Eind 2013 maakte het onbemande ruimtevaartuig Chang’e 3 een zachte landing op het maanoppervlak, waardoor China de derde natie (na de Verenigde Staten en de voormalige USSR) werd die de maan bereikte. De rover Yutu of “Jade Rabbit”, die na de landing vanaf Chang’e 3 werd ingezet, ontdekte een nieuw type basaltgesteente tijdens zijn verkenning van een vulkanische krater in de Mare Imbrium (wat wij zien als het rechter “oog” van de “Man in de Maan”).
De eerste foto van de achterkant van de maan, genomen door China’s Chang’e-4 sonde.
China National Space Administration /Xinhua News Agency/Getty Images
Ondanks deze vooruitgang in de kennis van de maan, begon het Chinese ruimteprogramma met het herhalen van prestaties die zijn Amerikaanse en Sovjet-tegenhangers tientallen jaren geleden al hadden geleverd. Maar de Chang’e 4-missie om een zachte landing te maken op de andere kant van de maan is een primeur in de geschiedenis van de ruimteverkenning.
Zoals Liu Jizhong, decaan van China’s Lunar Exploration & Aerospace Engineering Center, destijds aan Agence France-Presse vertelde: “De uitvoering van de Chang’e 4-missie heeft ons land geholpen de sprong te maken van volgen naar leiden.”
Gelanceerd op 7 december 2018, kwam de Chang’e 4 vijf dagen later aan in een baan om de maan, en begon zichzelf te laten zakken naar de maan. Na de succesvolle landing zal het de zogenaamde Von Kármán-krater binnen het uitgestrekte Zuidpool-Aitken Basin verkennen. Het bekken zelf is de grootste bekende inslagkrater op de maan, en een van de grootste in het hele zonnestelsel. De afstand van de diepte tot de toppen van de hoogste omringende toppen meet ongeveer 15 km (of acht mijl), bijna twee keer de hoogte van de Mount Everest.
Naast het nemen van foto’s en bodemmonsters, is de ruimtesonde ook van plan om een mini-tuin op de maan te planten. Volgens het Chinese staatspersbureau Xinhua heeft het zes levende soorten van de aarde bij zich, waaronder katoen, aardappel, koolzaad, gist en een bloeiende plant genaamd arabidopsis, die mogelijk de eerste bloem produceert die op de maan groeit.