Je zou denken dat na honderd jaar, “Man Of Constant Sorrow” uiteindelijk wel oud zou worden. Maar de Amerikaanse folk standaard, die is gecoverd door iedereen, van een jonge Bob Dylan tot Noorse meidengroep Katzenjammer, en hielp lanceren de moderne Americana beweging met zijn slimme plaatsing in de film O Brother, Where Art Thou?, is op zijn minst sinds 1913 in de collectieve gedachten van muziekliefhebbers. Door vele verschillende melodieën, herschrijvingen en herhalingen (“meisje,” “soul,” enz.) heeft “Man Of Constant Sorrow” geweigerd te sterven.
Het is het old-timey geschenk dat blijft geven; je slecht voelen voelde nog nooit zo goed.
Iedereen die bekend is met de Oscar-genomineerde O Brother en zijn multi-platina-verkopende soundtrack kan een couplet of twee zingen. T Bone Burnett, die tegenwoordig elke derde commercieel uitgebrachte plaat produceert, verzorgde de muziek voor de beroemde sepiakleurige satire van de Coen Brothers, en maakte van het nummer The Soggy Bottom Boy het grote, show-stealing nummer. Geportretteerd door George Clooney, George Nelson en John Turtorro, die al dan niet in staat zijn een deuntje te dragen, werden de echte vocalen voor The Soggy Bottom Boys verzorgd door Nashville songwriter Harley Allen, bluegrass muzikant Pat Enright, en Dan Tyminksi, een gitaar- en mandolinespeler die hij leende van Alison Krauss en Union Station. Tyminksi’s grote, mooie beer van een stem, die weerklank vond in de bruin gesuikerde harmonieën van Enright en Allen, was vol genoeg soul, pit en vuur om een verstrooide natie te doen opstaan en op te merken. In een film met sterke vocale prestaties van Ralph Stanley, Gillian Welch en Alison Krauss, hield Tyminski meer dan stand. Hij zong het lied alsof hij het zelf had beleefd, en met zoveel overtuiging dat het in 2002 uiteindelijk nummer 35 werd in de Billboard Hot Country Singles chart. O Brother hielp Tyminski, Krauss, Welch en Burnett de zeer gerespecteerde (en verkoopbare) artiesten te worden die ze vandaag de dag zijn, en leidde tot een fantastische muziektournee en de live concert film Down From The Mountain. Er was ook een trickle-down effect, dat kan worden gezien in de bloeiende carrières van de huidige zwaar gehypte, akoestisch-gerichte acts als The Avett Brothers en Mumford & Sons.
Noch films, album verkoop, of onverklaarbaar populaire Britse folk acts waren waarschijnlijk in de gedachten van de maker van het nummer, huidige naam en verblijfplaats onbekend. Er wordt gespeculeerd dat het uit de pen kwam van Dick Burnett (een verre verwant van T Bone?), een meestal blinde vioolspeler uit Kentucky, maar dat is niet te bevestigen. Burnett, die het liedje publiceerde onder de naam “Farewell Song” in een songboek uit 1913, had een hoogsensitief moment toen hem werd gevraagd of hij het werkelijk had geschreven, en verklaarde: “I think I got the ballad from somebody… I dunno. Het kan mijn liedje zijn.” Ralph Stanley dacht van niet. De bluegrasslegende vertelde NPR dat het liedje waarschijnlijk een of tweehonderd jaar ouder was dan Burnett zelf. “De eerste keer dat ik het hoorde was ik een kleine jongen,” herinnerde Stanley, die er zijn autobiografie naar vernoemde. “Mijn vader had er een paar woorden van, en ik hoorde hem het zingen, en mijn broer en ik, we voegden er nog een paar woorden aan toe, en brachten het weer tot bestaan. Ik denk dat als dat niet gebeurd was, het voor altijd verdwenen zou zijn.”
Als The Stanley Brothers gaven Ralph en zijn broer Carter het lied zijn grote coming out party in 1951, toen ze het uitbrachten voor Columbia Records. Toen het eenmaal was opgenomen in de canon van de folkmuziek, ging Bob Dylan er helemaal in op en nam het op zijn debuut-coveralbum uit 1961, Bob Dylan. Dylans versie is veel droeviger dan die van O Brother, met een melodie die heel anders is dan die van Tyminski. En net als de rest van de plaat laat het zijn unieke vermogen horen om een verweerde, flegmatieke oude man te imiteren (lang voordat hij er zelf een zou worden). Maar Joan Baez, zijn toekomstige duetpartner, was er als eerste bij en maakte er een pittiger voornaamwoord van (zoals ze placht te doen) door het te veranderen in “Girl Of Constant Sorrow” (misschien naar het voorbeeld van weduwnaar Sarah Ogan Gunning’s lyrische herschrijving in 1936). Judy Collins volgde haar voorbeeld in ’61; haar debuutalbum kreeg de titel A Maid Of Constant Sorrow, en melancholiek was het zeker.
Als iedereen het eens was over de doeltreffendheid van de centrale gedachte van het liedje, leek niemand het eens te kunnen worden over de woorden. De O Brother-versie heeft dit leuke klompje: You can bury me in some deep valley / For many years where I may lay / Then you may learn to love another / While I am sleeping in my grave.” Dylans versie heeft zo’n couplet niet, maar speelt met het jonge, rebelse vriendjesaspect: “You’re mother says I’m a stranger, my face you’ll never see no more,” zegt hij tegen zijn aanstaande ex-geliefde, voordat hij belooft om stiekem met haar rond te sluipen in de hemel. Dylans hoofdpersoon zwerft “door ijs en sneeuw, ijzel en regen,” terwijl die van Stanley “zes lange jaren in moeilijkheden doorbrengt,” zonder vrienden om hem nu te helpen.
Of de zanger nu afscheid neemt van het oude Kentucky (Tyminski), Colorado (Dylan), of Californië (Collins), iemand krijgt de grote afscheidskus. “Man Of Constant Sorrow’ is in wezen een van Amerika’s oudste scheidingsliedjes. “Als ik wist hoe slecht je me zou behandelen, was ik nooit gekomen.” Het is die zonnige kijk die ertoe heeft bijgedragen dat “Man Of Constant Sorrow” een essentieel onderdeel is gebleven van het lange, voortdurend evoluerende verhaal van de populaire muziek.