10 feiten over het ongelooflijke leven van Leonardo da Vinci

Van de Mona Lisa tot de Man van Vitruvius: veel van Leonardo da Vinci’s kunstwerken zijn iconisch. De originele Renaissance Man, Leonardo was niet alleen een schilder, maar ook een wetenschapper, musicus, ingenieur en wiskundige. Veel van zijn wetenschappelijke overpeinzingen en theorieën bleken later een feitelijke basis te hebben en zijn schilderijen hebben een onuitwisbaar stempel gedrukt op de kunstgeschiedenis.

Samen met Michelangelo en Rafaël wordt Leonardo beschouwd als een van de steunpilaren van de Italiaanse Renaissance. Geboren in 1452, begon zijn carrière toen deze grote kunstperiode in volle gang was, en hij bleef gedurende zijn hele carrière zijn jongere collega’s bijhouden.

Wat weten we nu over het leven van deze grote denker? Waar kwam zijn dorst naar kennis vandaan en waar zou het hem brengen? Zoals men zich kan voorstellen, leidden zijn liefde voor het leren en zijn creatieve geest hem in veel verschillende richtingen. Laten we eens kijken naar een aantal interessante feiten over het leven van Leonardo da Vinci om een beter inzicht te krijgen in zijn ongelooflijke geest.

10 Feiten over de Originele Renaissance Man, Leonardo da Vinci

Hij had geen echte achternaam

Hoewel er vaak naar hem verwezen wordt als “da Vinci”, is het in werkelijkheid zo dat Leonardo geen achternaam had, althans niet zoals wij er in de moderne betekenis aan denken. Da Vinci betekent letterlijk “van Vinci,” dat is zijn geboortestad. Dit was gebruikelijk in die tijd. Tijdens Leonardo’s leven werden erfelijke familienamen populairder bij de hogere klasse, maar ze zouden pas in het midden van de 16de eeuw gangbaar worden. Daarom wordt hij in de meeste musea en wetenschappelijke boeken nog steeds gewoon Leonardo genoemd.

Hij was een buitenechtelijk kind

Leonardo werd buitenechtelijk geboren uit Ser Piero, een rijke Florentijnse notaris, en een jonge boerin genaamd Caterina. Leonardo’s moeder trouwde kort na zijn geboorte met een ambachtsman.

Leonardo werd behandeld als de wettige zoon van Ser Piero en groeide op op het landgoed van zijn familie. Hij had ook 12 halfbroers en -zussen van zijn vader, die veel jonger waren dan hij en met wie hij weinig contact had.

Hij had geen formele opleiding

Voor al zijn genialiteit is het misschien verrassend te weten dat Leonardo niet veel formele opleiding heeft genoten. Hij leerde de grondbeginselen van lezen, schrijven en rekenen, maar veel van zijn diepgaande kennis kwam pas later in zijn leven.

Zo was Latijn, de taal van de academici in die tijd, iets wat hij grotendeels zelf leerde. En geavanceerde wiskunde, een onderwerp waar hij gepassioneerd over was, kwam pas in zijn leven toen hij zich in de jaren ’30 aan het onderwerp begon te wijden.

Zoveel schilderde hij niet

Hoewel Leonardo wordt beschouwd als een van de grootste kunstenaars aller tijden, was zijn artistieke productie relatief klein. In feite zijn er slechts 17 overgebleven werken die definitief aan hem kunnen worden toegeschreven.

Deel hiervan was te wijten aan zijn drukke geest. Bezig met wetenschappelijk onderzoek en ingenieurszaken, maakte hij vaak lange perioden door waarin hij geen opdrachten aannam of veel schilderde.

Sommige van zijn beroemde werken, zoals De slag bij Anghiari en Leda zijn alleen bekend door voorbereidende schetsen of kopieën die door andere schilders zijn gemaakt nadat ze verloren waren gegaan, waren vernietigd of in kwaliteit achteruit waren gegaan. Zijn ongeëvenaarde reputatie getuigt echter van de kracht van zijn kunstenaarschap. Zelfs met zo weinig complete schilderijen, is het onmogelijk om zijn invloed op kunstenaars uit zijn eigen tijd en voor de generaties na hem te ontkennen.

Hij ging in de leer op zijn 15e

Zoals typisch was voor die tijd, begon Leonardo zijn artistieke opleiding als tiener. Dankzij de goede reputatie van zijn vader, kon hij op 15-jarige leeftijd het atelier van de gerespecteerde kunstenaar Andrea del Verrocchio betreden.

Hier leerde hij niet alleen de grondbeginselen van de schilder- en beeldhouwkunst, maar ook techniek en technische kunsten. Dit omvatte zaken als scheikunde, tekenen, metallurgie en metaalbewerking. Tegelijkertijd werkte hij ook in het atelier van Antonio Pollaiuolo, dat zich vlak naast de winkel bevond.

Op 20-jarige leeftijd werd hij toegelaten tot het schildersgilde van Florence, maar de volgende vijf jaar bracht hij door onder de voogdij van Verrocchio voordat hij op eigen houtje verder ging.

Hij was gefascineerd door het menselijk lichaam

Leonardo’s dorst naar kennis strekte zich ook uit tot het menselijk lichaam. Niet tevreden met het bestuderen van wat er al was, verdiepte hij zijn kennis door maar liefst 30 menselijke dissecties uit te voeren in ziekenhuizen in Milaan, Florence en Rome.

Zijn passie voor anatomie groeide zo sterk, dat het een eigen studiegebied werd voor de kunstenaar, onafhankelijk van hoe het zijn artistieke werk beïnvloedde. Van jongs af aan was hij niet alleen geïnteresseerd in de structuur van de anatomie, maar begon hij ook met fysiologisch onderzoek. Zijn tekeningen die laten zien hoe de hersenen, het hart en de longen functioneren als de kern van het lichaam, staan nog steeds bekend als een grote prestatie in de wetenschap. In feite hebben zijn anatomische tekeningen geholpen de basis te leggen voor moderne wetenschappelijke illustratie.

Bill Gates bezit zijn notitieboek

Met zo’n grote honger naar kennis, mag het geen verrassing zijn dat hij een productief schrijver was. Veel van Leonardo’s notitieboeken bevinden zich in vooraanstaande instellingen als de British Library en het Victoria & Albert Museum, maar één, in het bijzonder, is in handen van een modern genie.

Leonardo’s Codex Hammer, ook wel de Codex Leicester genoemd, werd in 1994 voor $30,8 miljoen gekocht door Microsoft-medeoprichter Bill Gates.

Het 72 pagina’s tellende notitieboek werd geschreven tussen 1506 en 1510. Het bevat een aantal wetenschappelijke overpeinzingen over alles van de redenen waarom de lucht blauw is tot de helderheid van de maan tot hoe de beweging van water werkt en hoe fossielen zijn ontstaan.

Zijn grootste werk werd geruïneerd door de oorlog

Leonardo is bekend om iconische kunstwerken als de Mona Lisa en Het Laatste Avondmaal, maar helaas voor ons werd zijn grootste werk nooit volledig gerealiseerd.

In 1482 verliet Leonardo Florence voor Milaan, blijkbaar gelokt door een opdracht voor een enorm ruiterstandbeeld ter ere van Francesco Sforza. Wanneer voltooid, zou het groter zijn geweest dan de andere twee ruiterstandbeelden van de Renaissance, gemaakt door Donatello en Leonardo’s oude mentor Verrocchio.

Het zou meer dan 16 voet hoog zijn geweest en was in opdracht van Sforza’s zoon, die de hertog van Milaan was. Leonardo werkte 17 jaar aan het project, dat de bijnaam Gran Cavallo (Groot Paard) kreeg. De lange tijdspanne was niet ongebruikelijk voor Leonardo, gezien zijn nastreven van andere interesses.

Na 12 jaar, in 1493, werd een kleimodel van het beeld tentoongesteld en werkte Leonardo aan gedetailleerde plannen om het in brons te gieten. Helaas werd het metaal dat voor het beeld zou worden gebruikt, bestemd voor kanonnen, omdat de dreiging van een Franse invasie op handen was. In feite werd de Hertog in 1499 ten val gebracht en het kleimodel werd geruïneerd toen Franse troepen de stad binnenvielen, ons berovend van wat een van de grote monumenten van de Renaissance zou zijn geweest.

Hij werkte als militair architect en ingenieur

Een paar jaar na het einde van het ruiterbeeldhouwwerk sloot Leonardo een overeenkomst met de beruchte Cesare Borgia. Zoon van Paus Alexander VI, was hij opperbevelhebber van het pauselijke leger en bekend om de meedogenloze manier waarop hij de controle behield en verschillende Italiaanse staten probeerde te domineren.

Leonardo bracht 10 maanden door als een “senior militair architect en algemeen ingenieur.” In die hoedanigheid reisde hij rond in Borgia’s verschillende gebieden om ze in kaart te brengen. Hij maakte ook vele stadsplannen en topografische kaarten, die de voorbode waren van de moderne cartografie.

Hij bracht zijn latere jaren door in Frankrijk

Toen Leonardo 60 jaar oud was, werd hij gedwongen Milaan te verlaten als gevolg van politieke omwentelingen. Dit leidde hem naar Rome, waar hij werd ondergebracht bij Giuliano de’Medici, broer van de Paus. Terwijl Leonardo hoopte werk te vinden in Rome, kreeg hij gewoon een toelage en werd hij aan zijn lot overgelaten, terwijl andere kunstenaars zoals Raphael en Michelangelo hard werkten aan opdrachten voor de Paus.

Dit frustreerde Leonardo enorm en daarom nam hij vijf jaar later met plezier een aanbod van de koning van Frankrijk aan om voor hem te komen werken. Hij verliet Italië op 65-jarige leeftijd in 1516 en keek nooit meer om. Hoewel hij niet veel schilderde toen hij in Frankrijk was, besteedde hij veel tijd aan zijn wetenschappelijke projecten. Hij stierf enkele jaren na zijn aankomst in Frankrijk en werd begraven in de Collegiale kerk van Saint Florentin in het Château d’Amboise. Helaas werd de kerk tijdens de Franse Revolutie beschadigd, waardoor zij in 1802 werd gesloopt. Aangezien ook enkele graven werden vernield, is het voor historici moeilijk geworden te achterhalen waar zijn stoffelijke resten zich bevinden.