De term impliceert over het algemeen dat de persoon van zijn werk geniet; het kan ook impliceren dat hij zich gewoon gedwongen voelt om het te doen.
Er is geen algemeen aanvaarde medische definitie van een dergelijke aandoening, hoewel sommige vormen van stress, impulscontrolestoornis, obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis en obsessief-compulsieve stoornis werkgerelateerd kunnen zijn.
Workaholisme is niet hetzelfde als hard werken.
Hoewel de term workaholic meestal een negatieve connotatie heeft, wordt hij soms gebruikt door mensen die hun toewijding aan de eigen carrière in positieve bewoordingen willen uitdrukken.
Het “werk” in kwestie wordt meestal geassocieerd met een betaalde baan, maar het kan ook verwijzen naar onafhankelijke bezigheden zoals sport, muziek en kunst.
Een workaholic in de negatieve zin wordt in de volksmond gekenmerkt door een verwaarlozing van familie en andere sociale relaties.
Ook mensen die als workaholics worden beschouwd, hebben de neiging de tijd uit het oog te verliezen – vrijwillig of onvrijwillig.
Zulke mensen kunnen bijvoorbeeld verklaren dat ze een bepaalde tijd (bijvoorbeeld 30 minuten) aan hun werk zullen besteden, terwijl die “30 minuten” uiteindelijk uren worden.
Deskundigen zeggen dat de onophoudelijke werkgerelateerde activiteit angst, een laag gevoel van eigenwaarde en intimiteitsproblemen maskeert.
En net als bij verslavingen aan alcohol, drugs of gokken, zal de ontkenning en het destructieve gedrag van workaholics aanhouden ondanks feedback van dierbaren of gevaarsignalen zoals verslechterende relaties.
Een slechte gezondheid is een ander waarschuwingsteken.
Omdat er minder een sociaal stigma kleeft aan workaholisme dan aan andere verslavingen, kunnen gezondheidssymptomen gemakkelijk ongediagnosticeerd of niet herkend blijven, zeggen onderzoekers.
Clinisch onderzoeker professor Bryan Robinson identificeert twee assen voor workaholics: werkinitiatie en werkvoltooiing.
Hij associeert het gedrag van uitstelgedrag met zowel “Savoring Workaholics” (die met een lage werkinitiatie/lage werkvoltooiing) als “Attention-Deficit Workaholics” (die met een hoge werkinitiatie en lage werkvoltooiing), in tegenstelling tot “Bulimic” en “Relentless” workaholics — die beide een hoge werkvoltooiing hebben.
Workaholisme wordt in Japan beschouwd als een ernstig sociaal probleem dat leidt tot vroegtijdige dood, vaak op het werk, een fenomeen dat karōshi wordt genoemd.
Overwerk werd in de volksmond verantwoordelijk gesteld voor de fatale beroerte van premier van Japan Keizō
Obuchi, in het jaar 2000.
In de VS en Canada blijft workaholisme wat het altijd is geweest: de zogenaamde “respectabele verslaving” die even gevaarlijk is als alle andere. “Workaholism is een verslaving, een obsessief-compulsieve stoornis, en het is niet hetzelfde als hard werken.
Workaholics obsessie met werk is alles-occupying, die workaholics verhindert om gezonde relaties te onderhouden, externe interesses, of zelfs maatregelen te nemen om hun gezondheid te beschermen.
Workaholics voelen de drang om altijd bezig te zijn, tot het punt dat ze vaak taken uitvoeren die niet vereist of noodzakelijk zijn voor het voltooien van een project.
Als gevolg daarvan zijn ze vaak inefficiënte werknemers, omdat ze zich concentreren op druk zijn, in plaats van op productief zijn.
Daarnaast zijn workaholics vaak minder effectief dan andere werknemers, omdat ze moeite hebben om in teamverband te werken, moeite hebben met delegeren of het toevertrouwen van collega’s, of organisatorische problemen hebben doordat ze te veel werk tegelijk op zich nemen.
Daarnaast hebben workaholics vaak te kampen met slaaptekort, wat resulteert in een verminderde hersen- en cognitieve functie.
Net als bij andere psychologische verslavingen zien workaholics vaak niet dat ze een probleem hebben.
De confrontatie met de workaholic zal over het algemeen worden beantwoord met ontkenning.
Mede-werkers, familieleden en vrienden zullen wellicht een soort interventie moeten plegen om de effecten van het gedrag van de workaholic op hen over te brengen.
Inderdaad kan een psychische behandeling om een workaholic te genezen het aantal uren dat hij op het werk doorbrengt met succes verminderen, terwijl de productiviteit van de persoon toeneemt.
Studies tonen aan dat volledig herstelde voormalige workaholics in 50 uur kunnen bereiken wat ze voorheen in 80 uur niet konden doen.